Page 42 - yargi-ozel-raporu

otoritesi tarafından yapıldığı sistem olmak üzere, iki sistem bulun-
maktadır. Savcı tayinlerinin devlet tarafından yapıldığı bir sistemde,
genellikle savcı atamaları, yürütme organı ve/veya içinde yürütme
temsilcilerinin bulunduğu bağımsız bir kurul tarafından yapılmakta-
dır. Fakat söz konusu sistemde, atamanın yasama organınca yapıldığı
(İsviçre’nin bazı kantonlarında olduğu gibi) uygulamalara da rastla-
mak mümkündür. Türk hukuk sisteminde savcıların ve hâkimlerin
atanmasında herhangi bir farklılık bulunmamaktadır. Savcıların da
hâkimler gibi, aynı niteliklere sahip olmaları aranmakta olup, hâkim
ve savcı atamaları bağımsız bir kurul olan HSYK tarafından yapıl-
maktadır. 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununa (HSK) göre; Bölüm 1 Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Ceza Yargılaması, Soruşturma ve Kovuşturma
adli yargı savcı adayları için, Türkiye’deki bir hukuk fakültesinden
mezun olmak ya da yabancı bir hukuk fakültesini bitirip, Türkiye’de
denkliğini tamamlamak; kamu haklarından yasaklı olmamak; mesle-
ğini ifa etmesine engel oluşturacak derecede bir özrü olmamak; 2802
sayılı HSK’nın 8 inci maddesi birinci fıkrası (h) bendinde belirtilen
suçlardan mahkûm olmamış bulunmak; yazılı sınavı başarmış olmak
ve savcılık mesleğine yakışmayacak tutum ve davranışlarda bulun-
mamış olmak şartları aranmaktadır. Bu şartları taşıyanlar, iki yıllık
bir staja tâbi tutulup bu stajın bitiminde de atamaları yapılmaktadır.
Hukukumuzda savcıların adaylığa atanma işlemlerini Adalet Bakan-
8
lığı, mesleğe kabul işlemlerini ise HSYK yapmaktadır. Ayrıca 2802
sayılı Kanunun 8 inci maddesinin (k) bendi uyarınca; mesleklerinde
fiilen en az üç yıl çalışmış, giriş sınavının yapıldığı yılın Ocak ayının
birinci günü itibari ile 45 yaşını doldurmamış ve kendi aralarında
yapılacak olan yazılı yarışma sınavında ve mülakatta başarılı olan
avukatlar hâkim ve savcı adaylığına atanabilmektedir.

1.2. Cumhuriyet Başsavcılığı Teşkilatı

(20) Türkiye’de mahkemelerin kuruluş ve işleyişiyle ilgili hükümler
içeren 08/04/1924 tarih ve 469 sayılı Mehakimi Şer’iyenin İlgasına
ve Mehakim Teşkilatına İlişkin Ahkâmı Muadil Kanun, 2005 yı-
lında kabul edilen 5235 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu yeni Kanun ile hukukumuza “bölge adliye mahkemeleri” adıyla
istinaf kurumunun getirilmesi öngörülmüştür. 5235 sayılı Kanun,

8 TAN, age, sf. 12.

15