Page 511 - yargi-ozel-raporu
P. 511
teki usullere de tabi değildir. Kurulun üyeleri, yüksek mahkeme
üyelerinden oluşsa da Kurulun faaliyetleri, idari eylem ve işlem nite-
liğindedir. YSK ve il seçim kurullarının hâkimlerden oluşması, ilçe
seçim kurulu başkanlarının hâkim olması, kurulları “yargı organı”
ve “mahkeme” olarak kabul etme sonucunu doğurmaz. Kurul, yar-
gılama yapmamakta, mahkemeler gibi hüküm vermemektedir. Ör-
neğin, YSK’nın, bir kanunun veya maddelerinin Anayasaya aykırı
olduğu gerekçesiyle AYM’ye başvurma yetkisi bulunmamaktadır. Bu
hususta AYM’nin 18/02/1992 tarihli ve 1992/12 E., 1992/7 K. sa-
yılı kararında yer alan;
“Bir kuruluşun mahkeme sayılabilmesi için, karar organlarının hakim-
lerden teşekkül etmesi, yargılama tekniklerini uygulayarak ve genelde
dava yolu ile uyuşmazlıktan ve anlaşmazlıkları çözümlemekle görevli
olması ve Anayasa’da sayılan ve başında bir yüksek mahkemenin bulun-
duğu yargı düzenlerinden birinde yer alması gereklidir.
…
Başta Yüksek Seçim Kurulu olmak üzere seçim kurulları Anayasa’nın
yargı bölümünde yer almadıkları gibi yargı organlarının sahip olması
gerekli olan anayasal niteliklerin tümüne de sahip değildirler.
Anayasa ve seçimle ilgili yasalara göre, seçim kurulları genelde seçimin
yönetim, denetim ve gözetimi ile görevli olan ve istisnai olarak da seçim-
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
le ilgili uyuşmazlıkları çözümleyen kuruluşlardır.
Seçimle ilgili uyuşmazlıkları kesin nitelikte olarak çözümlemiş olma-
ları, Yüksek Seçim Kurulu’nun tümünün yüksek yargıçlardan kurulu
bulunması, il ve ilçe seçim kurulu başkanların yargıç olmaları bu ku-
rulların mahkeme olarak nitelendirilmeleri için yeterli değildir…
Seçim kurulları ve seçimlerle ilgili yasa hükümleri kendine özgü bir
çözüm ve kurallar bütünüdür. Anayasa’nın 79. maddesinde dayana-
ğını bulan seçim yasaları ile bu kurullara ve yargıçlara verilen görevler
seçimin sınırlan içinde ve kendi bütünlüğü çerçevesinde değerlendiril-
melidir.” şeklindeki gerekçesi oldukça açıklayıcıdır. Dolayısıyla YSK,
yargı organı veya mahkeme olmayıp idari bir hakimlerden oluşma-
sına rağmen yargı dışı kurumdur. Bu konudaki tartışmaların hukuk
âleminde sona erdirilebilmesi ancak Anayasada ve kanunda gerekli
değişikliklerin yapılmasını gerektirmektedir.
484