Page 85 - yargi-ozel-raporu
P. 85
hem de ağır ceza mahkemesine eksik soruşturmayı tamamlama kül-
feti yüklemektedir.
(117) Sonuçta öncelikli olarak suçun hukuki değerlendirmesini ya-
pan Cumhuriyet savcısı hassas davranmalı, “üst mahkemenin dos-
yaya bakması her zaman iyidir” mantığıyla hareket etmemeli, ek-
siksiz, etkin ve kaliteli bir soruşturma yaparak görevli mahkemeye
kanunun öngördüğü şekilde iddianame düzenlemek suretiyle dava
açma yoluna gitmelidir. Ayrıca görev konusunda bu karışıklığın
giderilmesi için Kanun koyucunun yukarıda belirtilmiş olan 5235
sayılı Kanunun 12 nci maddesindeki istisnaların sınırlarını ve yapı-
sını kesin çizgilerle belirlemesi, bunun mümkün olmaması halinde
CMK’nın 6 ncı maddesini revize edip esnetmesi yoluna gitmesinin
faydalı olacağı değerlendirilmektedir.
12. Tercüman Hakkının Önemi
(118) AİHM, şüphelinin mahkûmiyet durumunda bile ücretsiz
tercüman hakkı olduğuna, davaya ilişkin belgelerin şüphelinin an-
layabileceği dilde hazırlanması gerektiğine, sağlanan tercümanlık
hizmetinin kişinin davası hakkında tam bilgi sahibi olmasına ola-
nak tanıyacak derecede kaliteli olmasına ve tercümanın işinin ehli
olmasına ilişkin verdiği kararlarıyla, adli süreçte tercüman hakkının
kullanımının önemine işaret etmiştir. (Ücretsiz tercüman yardımı
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
konusunda bkz. Şaman–Türkiye Davası, Başvuru No. 35292/05,
Baytar-Türkiye Davası, Başvuru No.45440/04). Diğer taraftan,
AİHS maddelerinden ve AİHM içtihadından hareketle, Ekim
2010’da AB tarafından benimsenen 2010/64 sayılı Direktif, tercü-
man hakkının özellikle ceza yargılamasındaki uygulamasına ilişkin
olarak detaylı bir yasal çerçeve öngörmektedir. Bu çerçevede Direk-
tif, gözaltı veya tutukluluk süresi dâhil olmak üzere adli sürecin ba-
şından sonuna kadar bütün aşamalarda (varsa temyiz de dâhil olmak
üzere), kişilerin ücretsiz ve kaliteli sözlü tercüman hakkını ve önemli
belgelerin yazılı tercümesine sahip olma hakkını düzenlemektedir. 48
48 KALEM BERK, Seda, Türkiye’de Adalete Erişim: Göstergeler ve Öneriler, TE-
SEV, 2012, sf. 52.
58