Page 89 - yargi-ozel-raporu

lüdür. AİHM tarafsızlığı nesnel ve öznel tarafsızlık olarak iki yö-
51
nüyle incelemektedir. Öznel tarafsızlık, mahkeme üyesi hâkimin,
birey olarak mevcut davadaki kişisel tarafsızlığına ilişkindir. Öznel
tarafsızlığın belirlenmesinde AİHM’e göre, hâkimin belirli bir da-
vadaki başvurucuya yönelik önyargılı ve taraflı bir tutumunun ve
kişisel bir ön yargısının olup olmadığı önemlidir. Bu yönde kişisel
bir taraflılık olduğunu doğrulayacak delil olmadığı ve kanıtlanma-
dığı sürece, mahkeme üyelerinin tarafsız olduğu bir karine olarak
kabul edilmektedir.

(128) Nesnel tarafsızlık ise, kurum olarak mahkemenin kişide bı-
raktığı izlenimi dikkate alır. Mahkemenin hak arayanlara güven ve-
ren tarafsız bir görünüme sahip bulunması, tarafsızlığı sağlamak için
alınmış olan tedbirlerin mahkemenin tarafsızlığı konusunda makul
her türlü kuşkuyu ortadan kaldırır nitelikte olmasıdır. Bu durumda
mahkemenin ve hâkimin görünümü dahi belli bir öneme sahip ol-
maktadır.

3. İddianamenin İadesi

(129) Yargının iş yükünde önemli bir yere sahip olan ve önemi ne-
deniyle ayrıntılı şekilde incelenen iddianamenin iadesi kurumu, ceza
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
yargılamasına ilk defa 01/06/2005 tarihli 5271 sayılı CMK ile gir-
miştir. Bu düzenlemenin amacı, soruşturma evresinde bütün delil-
lerin hukuka uygun ve sağlıklı bir şekilde toplanarak, kovuşturma
evresinin kısa tutulup, uyuşmazlığın hızlı ve daha sağlıklı sonuçlan-
dırılmasıdır. Başka bir ifade ile iddianamenin iadesi kurumu, soruş-
turmanın eksiksiz yapılması ve iddianamenin düzgün hazırlanması
için getirilmiştir. Cumhuriyet savcısı CMK’nın 170 inci maddesin-
de belirtilen usullere göre iddianame hazırlar. Kaliteli ve ciddi iddi-
aname hazırlamak için etkin bir soruşturma yapılmalıdır. Zira iddi-
anamenin kabulüyle soruşturma aşaması sona erip yargılama yani
kovuşturma aşaması başlamakta şüpheli bu aşamadan sonra sanık
sıfatını almaktadır.

51 Avrupa Yargıçları Danışma Konseyi, 3 No lu Görüş, http://www.hsyk.gov.tr/
yiub/ccje-3-nolu-gorus.pdf, sf. 24.

62