Page 88 - yargi-ozel-raporu

(124) CMK’nın hazırlık çalışmalarında, kanun taslağı üzerinde ça-
lışan yasama komisyonu tarafından kanuna giriş hükmü olarak şu
şekilde bir madde eklenmesi öngörülmüştür: “Bu kanun uygulanır-
ken, adil yargılama, çekişmeli yargılama usulleri ve silahların eşitliği
ilkelerine saygı gösterilecektir. Soruşturma, kovuşturma ve yargılama
işlevleri birbirinden kesin bir şekilde ayrılacaktır. Benzer nedenler-
le haklarında dava açılan kişiler aynı kurallar ve ilkeler kapsamında
eşit bir şekilde muamele görecektir. (eşitlik ilkesi) Mağdur hakla-
rı, yargılama makamları tarafından davanın her safhasında gözeti-
lecektir. Suç işlediğinden şüphelenilen veya haklarında dava açılan
kişiler suçluluğu ispatlanana kadar masum sayılacaktır. Masumiyet Bölüm 1 Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Ceza Yargılaması, Soruşturma ve Kovuşturma
karinesine karşı her tür eylem önlenecek ve meydana gelen zarar-
lar tazmin edilecektir.” Fakat Anayasanın 36 ncı maddesinde ka-
yıtlı “herkes, meşrû vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı
mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil
yargılanma hakkına sahiptir.” hükmünün bulunması nedeniyle bu
düşünceden vazgeçilmiştir.

(125) Türk Ceza Adalet sisteminin pek çok yönüyle esnek olmaması
uygulamada sorun doğurmaktadır. Bu durum hem yargılama süreci-
nin uzunluğuna hem de adil yargılanma hakkını olumsuz yönde et-
kilemektedir. Bu sorun ayrıca (AİHM tarafından benimsenmemekle
birlikte) hâkim ve savcılar üzerindeki aşırı iş yükünü de kısmen açık-
lamaktadır.

(126) Ceza yargı sistemimizde hâkimler, açılmamış olması veya
sıradan bir yargılamaya tabi tutulmaması gereken davalarla uğraş-
maktadır. Ayrıca yargılama safhasında tamamlanmamış soruşturma-
ların işlemlerini yaparak savcı gibi hareket edip eksik soruşturmayı
tamamlamaya çalışmaktadır. Duruşmaların birçok defa ertelenmesi
nedeniyle bir sonraki duruşmadan önce dava dosyalarını tekrar oku-
yup zaman kaybederek, insicamda kaybolabilmektedir.

2. Hâkimlerin Tarafsızlığı
(127) Yargıçlar işlevlerini yerine getirirken tarafsız olup ayrımcılık-
tan kaçınarak, taraflar arasında dengeyi koruyup, tarafların adil bir
biçimde dinlenmesini sağlayarak eşit muamele yapmakla yüküm-

61