Page 90 - yargi-ozel-raporu

(130) CMK’da benimsenen en önemli ilkelerden biri de tek celseli
yargılamadır. Parçalı yargılamada suçun sonuca bağlanması zamanı
uzatmakta ve bu durum adil yargılanma hakkına aykırı bir durum
ortaya çıkarmaktadır. Eksik soruşturma sonucu düzenlenen iddia-
name ile tek celsede yargılama sona ermeyeceğinden, iddianamenin
iade edilmesi gerekir. Hazırlanmış olan iddianame görevli mahkeme-
ye sunulduktan sonra iddianamenin iadesi kurumu gündeme gelir.
Yargılamanın tek celsede bitirilememesi kovuşturma aşamasının en
önemli sorunlarından birisidir. O halde mecburilik ilkesine aykırı
olamayacak biçimde toplanan deliller değerlendirilip, sanık hakkın- Bölüm 1 Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Ceza Yargılaması, Soruşturma ve Kovuşturma
da mahkûmiyet kararı verilme olasılığı, beraat hükmü verilme ihti-
malinden fazla olması ve yeterli şüphe (basit şüpheden öte) oluşması
halinde kamu davası açılmalı ve tek celsede yargılama bitirilmelidir.

(131) CMK’da iddianamenin en geç ne kadar süre içinde hazırla-
nacağına dair bir hüküm yer almamaktadır. İddianamenin geç ha-
zırlanmasına yönelik iç hukukta, Anayasanın 36 ncı maddesindeki
dolaylı koruma dışında doğrudan herhangi bir koruma mekanizması
bulunmamaktadır. İddianamenin hazırlanacağı süreyle ilgili olarak,
CMK’nın 102 nci maddesinde hüküm altına alınan tutuklulukta
geçecek sürelere koşut; suç türleri, suçlu ve soruşturma kapsamına
göre makul süreler belirlenmelidir. Bu bağlamda makul süreye iliş-
kin olarak kanuna, azami bir süre konulması yönünde mevzuat de-
ğişikliğine gidilmelidir.

(132) Tartışılan bir diğer konu, iddianamenin mahkemeye sunulma-
sı aşamasında yani kabul öncesi iddianamenin taraflara tebliği husu-
sudur. Mevzuata göre, iddianamenin kabulü öncesi taraflara tebliğ
yapılmamaktadır. Kabul öncesi iddianamenin tebliğ edilmemesi,
taraflar ve avukatların yargılama sürecine olumlu katkı sağlaması-
nı engellemektedir. Silahların eşitliği ilkesi ve savunmanın kutsallı-
ğı dikkate alındığında, iddianame mahkemeye sunulduğunda ivedi
tebliğe çıkarılmalı veya varsa dosyada telefon numarası, elektronik
postası bulunan taraflara ve avukatlara bu durumun e-posta, SMS
vb. yollarla ile bildirilmelidir. Bu uygulama iddianame hazırlanma-
sında ve kovuşturma aşamasında mahkemelerin daha makul sürede
karar vermelerine de katkı sunacaktır.

63