Page 185 - 2017-yıllık-rapor-SON-PDF

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

6.2.5 Yersiz Ödemelerin İadesi

Başvuranların taleplerinde sıklıkla yer verdiği konulardan bir diğerini yersiz ödemelerin
iadesi oluşturmaktadır. Sosyal güvenlik mevzuatı ile ilgili olarak yapılan ve idarenin
kendi hatası sebebiyle sigortalı başvuru sahiplerine yapılan yersiz ödemelerin iadesine
ilişkin geriye yönelik son beş yıllık fazla ödemenin haksız ve hakkaniyete aykırı olarak
talep edilmesi ile ilgili başvurular hakkında hukuka aykırılık tespit edilemediğinden
ret kararları verilmiştir.
Başvuran, eşinden dolayı dul ve yetim aylığı almakta olduğunu, Sosyal Güvenlik
Kurumu tarafından aylığından tahakkuk eden 1.278,24 TL borcun 1/4 oranında
kesildiğinden bahisle söz konusu borcun kendi kusurundan kaynaklanmadığından
ödenmiş olan bu borcun yeniden kendisine iadesini talep etmiştir.

Kurumumuzca yapılan inceleme ve araştırmalar sonucunda, yasa koyucunun 5510
sayılı 96’ncı madde hükmü gereğince idarenin de hata yapabileceği ön görülmüş
olup, yersiz ödemenin idarenin kusuru yapıldığı hallerde en beş yıl faizsiz olarak
geriye gidebileceği anılan kanun maddesinde belirtilmektedir. Bu nedenle kişinin
malvarlığında ekonomik bir değer taşımakla birlikte geçerliliği bulunmayan bir
sosyal güvenlik hakkından kaynaklanan yersiz ödemenin iadesi anılan yasada hükme
bağlanmıştır. Kuralın, ilgililerin kusurlu veya kasıtlı hareketleriyle idare tarafından
kanuna aykırı şekilde yapılan ödemelerin geri alınmasıyla idarenin gider kaybının
önlenmesini ve aleyhine sebepsiz zenginleşmeye engel olunmasını sağlamak için
kamu yararı amacıyla çıkarıldığı anlaşılmaktadır. İdarenin hatalı işlemi sonucunda
başvuru sahibine yapılan yersiz ödemelerin başvuru sahibinden talep edilmesi
29
işleminde hukuka aykırılık tespit edilememiş ve ret kararı verilmiştir.
Bir diğer şikâyet başvurusunda ise başvuran, 2006 yılından itibaren dul aylığı aldığını,
annesinin tarım Bağ-Kur borcunun ödemesi halinde tarafına ikinci bir maaşın
bağlanacağının bildirilmesi üzerine prim borcunu ödeyerek Bağ-Kur maaşının
ayrıca bağlandığını, ancak anılan idare tarafından aynı anda ikinci maaşın kanunsuz
olduğundan geri istediklerini, kendisine Bağ-Kur aylığı bağlarken annesinin de
eşinden dolayı SGK maaşını aldığını bilmesine rağmen SGK’nın sehven ödenen
aylıkların iadesini istediği, buna göre maaşından kesinti olacaksa ödenen prim
borcundan düşülmesini, söz konusu maaşın kesilmemesini Kurumumuzdan talep
etmiştir.
Kurumumuzca yapılan inceleme ve araştırma sonucunda, idarenin hatalı işlemi
sonucunda başvuru sahibinden tahsil edilen Bağ-Kur prim borçlarının yersiz ödeme
tutarından düşülmesinin veyahut da söz konusu aylığın tekrar bağlanmasının 2926

29 2017/6242 numaralı şikâyet başvurusu hakkında verilen 19/10/2017 tarihli Ret Kararı

2017 YILLIK RAPOR 185