Page 277 - 2017-yıllık-rapor-SON-PDF

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

6.13.1.1 Mülakatlar

Ülkemizde, genel olarak kamu görevlilerinin göreve alınmalarında uygulanan
sınavların son aşamasını sözlü sınav veya mülakatlar oluşturmaktadır. Mülakatlarda
adayların bilgi seviyeleri yanında, bir konuyu kavrayıp özetleme ve ifade yetenekleri,
muhakeme güçleri, temsil kabiliyetleri, davranışları ve tepkilerinin mesleğe
uygunluğu, özgüvenleri, ikna kabiliyetleri gibi kişisel niteliklerinin değerlendirildiği
görülmektedir. Bu niteliği itibarıyla, mülakatlar gözlem ve kanata dayalı unsurlardan
oluşmaktadır. Kurumumuza yapılan başvurularda da, başvuranların bu unsurlar
bakımından mülakatlarda kendilerine verilen puanlara itiraz ettikleri ve bu puanların
gerekçelerini öğrenmek istedikleri, mülakatta kendilerine sorulan soruların doğru
olmadığı gerekçesiyle puanlarının yeniden değerlendirilmesini talep ettikleri
görülmektedir.

Mülakatlarda kişisel beceri ve yeteneklerinin değerlendirilmesini yapacak komisyon
veya kurulların kanun, yönetmelik ve usulüne uygun olarak mülakattan önce
belirlenmiş kılavuz vb. düzenlemelerle belirlendiği, Kurumumuza yapılan başvurulara
konu İdarelerin bu düzenlemelere uygun işlemler yaptıkları değerlendirilmektedir.

Kurumumuzca yapılan değerlendirmelerin ana eksenini Anayasamızın 2'nci
maddesinde yer alan hukuk devletinin temel ilkelerinden birisi olan “belirlilik”
ilkesi oluşturmaktadır. “Bu ilkeye göre, yasal düzenlemelerin hem kişiler hem de
idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde
açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olması, ayrıca kamu otoritelerinin keyfi
uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesi de gereklidir. Belirlilik ilkesi, hukuksal
güvenlikle bağlantılı olup birey, yasadan, belirli bir kesinlik içinde, hangi somut eylem
ve olguya hangi hukuksal yaptırımın veya sonucun bağlandığını, bunların idareye
hangi müdahale yetkisini doğurduğunu bilmelidir. Ancak bu durumda kendisine
düşen yükümlülükleri öngörebilir ve davranışlarını ayarlar. Hukuk güvenliği,
normların öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven
duyabilmesini, devletin de yasal düzenlemelerde bu güven duygusunu zedeleyici
yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar. (Anayasa Mahkemesinin 17/04/2008 tarihli
ve E:2005/5, K:2008/93 sayılı Kararı) İdarenin gücünü hukukla sınırlayarak insan
haklarına saygı duymayı ve bu hakları korumayı önceleyen hukuk devleti, gözlem ve
kanata dayalı mülakatlarda da kamu erkinin hukukla dengelenmesini öngörmektedir.
Kamu hizmetlerinin ehil ve yetişmiş kamu görevlileri eliyle yürütülmesi için yapılan
sözlü sınavların, kariyer ve liyakat ilkelerine uygun, nesnel, tarafsız ve denetime imkân
tanıyacak şekilde yapılması, hukuk devletinin doğal bir sonucudur.
Başta 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili diğer mevzuatta sözlü veya
mülakat sınavlarıyla ilgili olarak, adaylara komisyon başkan ve üyelerince verilen

2017 YILLIK RAPOR 277