Page 416 - 2017-yıllık-rapor-SON-PDF
P. 416
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
hesap verebilirlik, etkililik ve tutarlılıktır. Açıklık, karar alma sürecinde şeffaflığa
ve iletişime daha fazla önem verilmesini, katılım, politikaların hazırlanması ve
uygulanmasına yurttaşların daha sistematik olarak dâhil olmasını, hesap verebilirlik,
karar alma sürecinde yer alan taraflardan her birinin rolünün açıklığa kavuşturulması
ve sürece dâhil olan her bir aktörün kendisine verilen rol doğrultusunda sorumluluk
üstlenmesini, etkililik, kararların uygun seviye ve zamanda alınması ve ihtiyacının
karşılamasını ifade etmektedir. Tutarlılık ise özellikle AB gibi çok farklı faaliyet
alanlarında karar almak durumunda olan kurumların kararlarında tutarlılığı
gözetmesi gereğini ortaya koymaktadır.
AB Komisyonu, iyi yönetişim ilkelerinin gerçekleştirilebilmesi için AB’nin
yönetişim anlayışının dört temel noktada reform yapılmasına ihtiyaç gösterdiğini
belirtmektedir. Reform yapılmasına ihtiyaç duyulan konular, yurttaşların daha iyi
katılımının sağlanması, daha iyi düzenlemeler yapılması, küresel yönetişime katkıda
bulunulması ve kurumların siyasal stratejilerinin yeniden tanımlanması başlıkları
altında ele alınmaktadır.
Avrupa Doğru İdari Davranış Yasası, AB Hukuku düzenlemeleri, çeşitli Avrupa
ülkelerinin mevzuatlarında, 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu ve bu
arada Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmelikte farklı şekillerde ifade edilse de, birbirine benzer iyi yönetim
ilkelerine yer verildiği görülmektedir. Söz konusu düzenlemelerde yer alan belli
başlı iyi yönetim ilkeleri arasında hukuka uygunluk, adalet ve ölçülülük, ayrımcılığın
önlenmesi ve eşitlik, usuli güvencelere uyulması, ayrıca tarafsızlık, dürüstlük, nezaket,
şeffaflık ve hesap verebilirlik gibi etik davranış ilkeleri sayılabilir.
Anayasanın farklı maddelerinde iyi yönetime ilişkin pek çok ilkeye rastlamak
mümkündür. Anayasanın 2 nci maddesindeki hukuk devleti ilkesi, 10 uncu
maddesindeki eşitlik ve ayrımcılık yasağı ilkesi, 12 nci maddesindeki temel hakların
niteliği, 40 ıncı maddesindeki temel hak ve hürriyetlerin korunması, 74 üncü
maddesindeki dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı, 123 üncü
maddesindeki idarenin bütünlüğü ve kamu tüzel kişiliği, 125 inci maddesindeki
yargı yolu, 128 inci ve 129 uncu maddelerindeki kamu hizmeti görevlileriyle ilgili
hükümler iyi yönetime ilişkin birtakım temel kuralları da içermektedir.
Kurumumuz şikâyet başvurularını incelerken sadece yasaların gücüyle hareket
etmemekte aynı zamanda kararların makul sürede verilmesi, kararların gerekçeli
olması başvurulacak makamların belirtilmesi yükümlülüğü ve benzeri iyi yönetim
ilkeleri açısından da incelemek suretiyle idareye önerilerde bulunmaktadır. Bu sayede,
kamu yönetimi alanındaki reformlarda ilerleme kaydedilmesine katkı sağlanmaktadır.
Diğer bir ifadeyle, Kurumumuzun bireye, idare karşısında eşit söz hakkı tanıyan, kötü
416 2017 YILLIK RAPOR