Page 159 - kdk_yillik_rapor2018

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Kurumumuzca yapılan inceleme neticesinde, başvuranın annesi, psikotik bozukluğu
olan ve engel oranı %80 oranında bulunan bakıma muhtaç bir kişidir. Nitekim Vakıf
Başkanlığı da bu yönde bir karar vermiş ve başvurana engelli aylığı ödenmesine karar
vermiştir. Bununla birlikte, başvuranın uzun süre MERNİS adresinde ikamet etmemesi
üzerine aylık ödemesi kesilmiştir. Oysa başvuranın annesinin yine Buca İlçesi sınırları
içerisinde ikamet eden kızının yanında bulunduğu, bu itibarla ikamet değişikliğinin
söz konusu olmayıp mevzuat ve örf ile geleneklerimizin gereği annesine bakmak
durumunda olan kızının yanında hayatını devam ettirdiği Vakıf Başkanlığı tarafından
da tespit edilmiştir.
Oysa Yönetmeliğin 11 inci maddesinde ikametgâhın farklı Vakıf Başkanlığının görev
alanına girecek şekilde değiştirilmesi aylığın durdurulması sebepleri arasında sayılmış
olup, somut olayda farklı Vakıf Başkanlığının görev ve yetki alanına girecek bir durum
söz konusu olmadığı gibi aylığın ikametgâh değişikliği gerekçe gösterilerek kesilmesi de
mevzuat gereğince mümkün değildir. Ayrıca, başvuranın aylığının kesilmesine sebep
olarak gösterilen 947,54 metrekare bağ tapulu yerin 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş
Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunda
yer alan gelir durumunu düzenleyen “…hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık
gelir tutarı, 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının
1/3’ünden fazla olanlar ile aynı tutardan fazla gelir sağlaması mümkün olan kimseler
muhtaç kabul edilemez ve kendilerine aylık bağlanamaz...” hükmünü nasıl ihlal ettiği
idare tarafından ortaya konulmamıştır.
Nitekim yapılan itiraz başvurusu üzerine başvuranın kanuni şartları sağladığına kanaat
getirilmiş ve engelli aylık ödemesinin tekrar bağlanmasına karar verilmiştir. Şikâyet
konusu husus bu aşamada düğümlenmektedir. 2022 sayılı Kanunda ödeme şartlarını
kaybeden kişinin aylık ödemesinin nasıl durdurulacağına dair bir düzenleme mevcut
olmayıp, idari bir işlem olan Yönetmelik ile aylığın durdurulması ve kesilmesi işlemleri
düzenlenmiştir. Somut olayda başvurana yaklaşık 13 yıldır ödenen engelli aylığı
kesilmiştir. Somut bir gerekçe gösterilmeksizin kesilen engelli aylığı, yapılan itiraz
üzerine tekrar bağlanmıştır.
İdare, açıklamalarında kesilme ve bağlanma tarihleri arasında başvuranın annesinin
hukuki, ekonomik ve sosyal durumunda ne gibi bir değişimin ortaya çıktığına
yer vermemiştir. Yapılan inceleme neticesinde ise, başvuranın annesinin aylığının
kesilmesine gerekçe gösterilen durumlara uygun olmadığı Kurumumuzca tespit
edilmiştir. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının çıkarmış olduğu Yönetmelikte her
ne kadar aylıkların kesilmesi durumunda yapılan yeni aylık taleplerinin yeni başvuru
olarak değerlendirileceği düzenlenmiş olsa da somut olayda idare, vatandaşın hukuki,
ekonomik veya sosyal durumunun değişmesi sebebiyle kesilen aylığı tekrar bağlamamış,
aylığın kesilmesi işlemini geri alma mahiyetinde bir işlem tesis etmiştir. Bu itibarla geri
alınan idari işlemin baştan itibaren hukuken doğurduğu sonuçların ortadan kaldırılması
gerekirken, idare Yönetmelikte yer alan hüküm gereğince itiraz başvurusunu yeni bir

158 2018 YILLIK RAPOR