Page 320 - 2019 Yıllık Rapor web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

8.6.6.3. İkale Sözleşmesi Kapsamındaki Ödemelerden Yapılan Gelir Vergisi
Kesintisinin İade Edilmesi

Başvuran, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü (TPAO) ile olan iş
ilişkisinin ikale sözleşmesiyle emekliye ayrılması nedeniyle sona erdiğini, bu sözleşme
kapsamında TPAO Personel Yönetmeliğinde öngörülen 18 haftalık ihbar tazminatının
üstündeki bir süre (58 hafta) üzerinden tarafına ihbar tazminatı ödemesi yapıldığını, söz
konusu 40 haftalık (=58-18) fark süreye ilişkin olarak ihbar tazminatı adı altında yapılan
ödemenin “ek iş sonu tazminatı niteliği”nde olduğunu, 193 sayılı Kanunun geçici 89
uncu maddesinde yapılan düzenlemeyle bu tür tazminatlardan kesilen gelir vergisi
tutarlarının iade edileceğinin hükme bağlandığını, ayrıca TPAO Genel Müdürlüğünün
konuyla ilgili 03/04/2019 tarihli yazısında da Yönetmelikte tespit edilen 18 hafta ihbar
tazminatının üzerindeki (40 haftalık) ihbar tazminatı ödemesinin “emekliliği teşvik
kapsamında ek iş sonu tazminatı niteliği”nde olduğu hususunun açıkça belirtildiğini
iddia ederek söz konusu 40 haftalık süreye ilişkin olan ve ihbar tazminatı adı altında
tarafına yapılan ödeme üzerinden kesilen gelir vergisinin iade edilmesini talep etmiştir.
Yapılan inceleme ve araştırma sonucunda, başvurana ihbar tazminatı adı altında yapılan
40 (=58-18) haftalık ödemenin gerçek mahiyetinin, iş güvencesi tazminatı yerine geçen
ek ödeme veya iş sonu tazminatı yerine geçen ödeme niteliğinde olduğu; bu kapsamda
söz konusu ödeme üzerinden tevkif edilerek tahsil edilen gelir vergisinin, 193 sayılı
Kanunun geçici 89 uncu maddesi hükmü doğrultusunda 213 sayılı Kanunun düzeltmeye
ilişkin hükümleri uyarınca red ve iadeye konu edilebileceği; bu bakımdan, ilgili idarenin
işleminin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bu kapsamda, ihbar tazminatı adı altında başvurana (40 haftalık süreye ilişkin olarak)
yapılan ödeme üzerinden tevkif edilerek tahsil edilen gelir vergisinin, 193 sayılı Kanunun
geçici 89 uncu maddesi hükmü doğrultusunda red ve iadesiyle ilgili olarak gerekli iş
ve işlemlerin makul sürede yapılması hususunda Gelir İdaresi Başkanlığına Tavsiyede
Bulunulmasına 111 karar verilmiştir. 112
8.6.6.4. Vergi Borcu Nedeniyle Vergi Dairesi Tarafından Emekli Maaşına
Konulan Haczin Kaldırılması

Başvuran, 2006 yılında vergi borçlusu olarak işyerini kapatmış iken 01/11/2018
tarihinde Karşıyaka Vergi Dairesi Müdürlüğünün vergi alacağına karşılık olarak emekli
maaşına 1/3 oranında haciz işlemi uyguladığını iddia ederek emekli maaşındaki haczin
kaldırılmasını ve mağduriyetinin giderilmesini talep etmiştir.
Başvuru hakkında yapılan inceleme ve araştırma neticesinde, Anayasanın 60 ıncı maddesi
ile herkesin sosyal güvenlik hakkına sahip olmasının ve sosyal riskler karşısında asgari

111 2019/11927 numaralı başvuru hakkında verilen 11/11/2019 tarihli Tavsiye Kararı
112 Aynı konuda verilmiş diğer kararlar için bkz. 2019/4096 ve 2019/8019 numaralı başvurular hakkında
verilen Ret Kararları

2019 YILLIK RAPOR 319