Page 402 - KDK

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

7.14. NÜFUS, VATANDAŞLIK, MÜLTECİ VE SIĞINMACI HAKLARI

Nüfus ve vatandaşlık alanındaki başvurular; Ekim 2019’da yapılan son yasal düzenleme
(7188 sayılı Kanun ile 5682 sayılı Pasaport Kanunu’na eklenen ek 7’inci madde)
kapsamında pasaport almayı engelleyen şerhlerin (idari kayıt) kaldırılması talepleri,
adli makamlarca haklarında yurtdışı çıkış yasağı verilen kişilerin yasağın kaldırılmasına
ilişkin talepleri, üst soyu Türk vatandaşlığına geçmiş olan kişilerin, üst soylarının Türk
vatandaşlığına geçmeden önceki isimlerini gösteren isim denklik belgesi talepleri ile
Türk vatandaşlığına geçme taleplerinde yoğunlaşmaktadır.
7.14.1. Türk Vatandaşlığına Kabul ile Nüfus ve Vatandaşlık Hizmetlerinin
Sunumunda Yaşanan Sorunlar
7.14.1.1. Vakıf Yükseköğretim Kurumlarında Görev Yapan Akademik
Personele Pasaport Kanunu’nun 14’üncü Maddesine Göre “Hususi Damgalı
Pasaport” Alma İmkânı Sağlanması

Kurumumuza farklı çalışan gruplarından taraflarına hususi damgalı pasaport verilmesi
talepleriyle ilgili başvurular yapılmakta olup vakıf yükseköğretim kurumlarında görev
yapan akademik personelin Pasaport Kanunu’nun 14’üncü maddesine göre “hususi
damgalı pasaport” alma imkânına sahip olmadığı, “Kamu tüzel kişiliğine” sahip olan
vakıf üniversitelerinde çalışanların böyle bir haktan yararlanamamasının Anayasa’nın
eşitlik ilkesine aykırı olarak ayrımcılığa ve mağduriyete neden olduğu iddiasıyla yapılan
başvurularda vakıf yükseköğretim kurumlarında görev yapan akademik personelin
diğer devlet memurları ve devlet yükseköğretim kurumlarında görev yapan personel
gibi “hususi pasaport” alma konusunda sahip olduğu haklardan yararlandırılması için
gereken yasal düzenlemelerin yapılması talep edilmiştir.

Konuyla ilgili yargı kararları incelendiğinde, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun
12.3.2010 tarihli ve 2010/5E. sayılı kararında; “Devlet ve vakıf üniversitelerindeki
akademik personel mesleki güvenceleri yönünden idare hukukuna tabidir ve Anayasa'nın
130. maddesinde vakıf yükseköğretim kurumlarının mali ve idari konular yönünden farklı
hükümlere tabi kılınması buralarda çalışan akademisyenlerin mesleki güvenceden yoksun
kılınmasına neden olmaz; Anayasa koyucunun vakıf üniversitesi ve devlet üniversitesi
arasında mesleki güvenceler bakımından bir ayrım amaçladığı düşünülemeyeceğinden
vakıf üniversitelerindeki akademik personelin mesleki güvenceleri yönünden özel hukuk
hükümlerine tabi olmaları Anayasa’ya aykırı olacaktır.” Danıştay’ın yukarıda yer verilen
kararlarını destekleyecek şekilde Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 28.11.2018 tarihli ve E:
2018/2777 ve K: 2018/21762 sayılı kararında; “Anayasa’nın 131. maddesi düzenlemesi
ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu hükümleri dikkate alındığında, özellikle
kadroların akademik yönden belirlenmesi, sözleşmelerin onaya tabi tutulması dikkate
alındığında, vakıf üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlarının idari sözleşmelerle
çalıştığının kabulü gerekmektedir. Zira Uyuşmazlık Mahkemesi birçok kararında Vakıf

2020 YILLIK RAPOR 401