Page 447 - KDK

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

8.1.1. TAVSİYE KARARLARINA OLUMLU YAKLAŞAN İDARELER

Ombudsmanlık kurumlarının en önemli özelliği verdiği kararların tavsiye niteliğinde
olması, diğer bir ifadeyle karalarının idareler nezdinde bağlayıcılığının bulunmamasıdır.
Ancak Kurumumuz kararlarının takibini son dört yıldır sistematik bir şekilde
yapmaktadır. Bunun yanı sıra gücünü Yüce Meclisin varlığından alan Kamu Denetçiliği
Kurumunun faaliyetlerine ilişkin her yıl hazırladığı “Yıllık Rapor” TBMM Dilekçe ve
İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu üyelerinden oluşan Karma Komisyona sunulmakta,
Karma Komisyon üyesi milletvekilleri tarafından Kurum kararlarına karşı olumsuz
yaklaşan idare yöneticilerine Komisyon toplantısında sorular yöneltilebilmektedir.
Böylece idarelerin Kurumun önerilerini tekrar değerlendirmeye alması sağlanmaktadır.

Böylece Kurumun kararlarına olumlu yaklaşan idarelerin sayısında son yıllarda büyük
artış yaşanmış, birey ile idare arasındaki uyuşmazlık yargı yoluna gidilmeden masrafsız
bir şekilde çözülmüştür.

Bu bağlamda 2020 yılında kamu kurum ve kuruluşları tarafından olumlu yaklaşım
gösterilerek Kurumumuzca verilen tavsiyeler doğrultusunda işlem tesis edilen bazı
örnek kararlara aşağıda yer verilmiştir.
Askerlik Durum Belgesinde Terhis Nedeni Olarak Yer Verilen “Disiplin Ned. ile
Ayrılma” İbaresinin Kaldırılması
Başvuran, 23.12.2015 tarihinde Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Yüksek Disiplin
Kurulu tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayırma cezası verildiğini, 5434 sayılı
Kanun kapsamında 15.01.2016 tarihli Bakanlık onayıyla resen emekliliğe sevk
edildiğini, e-Devlet üzerinden aldığı “askerlik durum belgelerinde” terhis tarihi
kısmında “25.01.2016 (DİSİPLİN NED. İLE AYRILMA)” ibaresinin yazılı olduğunu
gördüğünü, disiplin nedeniyle ayrılma ibaresinin yeni eklendiğini, bu ibarenin yazılı
olmasının çalışmasına engel teşkil ettiğini, işe girişlerde mağduriyete sebep olduğunu
beyan ederek bu ibarenin kaldırılmasını talep etmektedir.

Kurumumuzca yapılan inceleme sonucunda, terhis belgesinin askerlik hizmetinin
yapıldığı yer veya görev yapılan yer tarafından düzenlenen bir belge olduğu,
yükümlülerin askerlikle ilişiğinin tespiti noktasında terhis belgesindeki bilgilerin önemli
olduğu, ancak terhis belgesinde yazan bilgilerden hangilerinin askerlik durum belgesi
için gerekli olduğu ya da bunun zorunluluk arz ettiğine ilişkin açık bir düzenleme
bulunmadığı, bu durumun tamamen idarenin keyfiyetine bırakıldığı, terhis belgesinde
yazan bilgilerin Terhis Yönergesi hükümlerine göre yapıldığı idare tarafından ifade
edilmekteyse de niteliği gereği terhis belgesi ile askerlik durum belgesinin aynı
olmadığı, askerlik durum belgesinin asıl amacının, kişilerin askerlikle ilişiğinin
bulunup bulunmadığını tespitini sağlamak olduğu, bu amacın dışına çıkılmasına neden
olacak bilgilerin bu belgeye eklenmesini gerekli (zorunlu) kılacak makul bir gerekçe
sunulmadığı ve buna ilişkin düzenleme bulunmadığı sürece hukuka ve hakkaniyete
uygun olmayacağı değerlendirilmiştir.

446 2020 YILLIK RAPOR