Page 372 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

7.10 GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK

Bu başlık altında; tarımsal kredi ve teşvikler bağlamında nakdi teminat bedelinin
ödenmesi, tarımsal destek ödemeleri, tarımsal araziye çiftlik (bağ) evi yapılması,
hayvan hakkı ihlali iddiaları, sokak hayvanlarının beslenmesi, gıda güvenliği, fahri av
müfettişliği gibi konularda başvurular gelmektedir. Söz konusu başvurularla ilgili olarak
öncelikle dostane çözüm çabalarına girişilmekte ve idareler iyi yönetim ilkelerine uygun
davranmaya davet edilmektedir. Örneğin, taklit ve tağşiş yapan işyerinin kendinden
önce aynı adreste faaliyet gösteren işletme olduğunun, Bakanlığın yayımladığı listede
belirtilmesi talebiyle yapılan başvuruda, idareyle girişilen dostane çözüm çabaları
neticesinde sorunun giderilmesi sağlanmıştır. 230
7.10.1 Hayvan Hakkı, Sağlığı ve Korunması

İnsan ve hayvan ilişkileri bağlamında özellikle doğanın ve çevre hakkının öneminin
artması ile birlikte, hem evcil hayvanlar hem de yabani hayvanlar hukuki düzenlemelere
konu olmaya başlamıştır. Bu bağlamda hayvan haklarına yönelik uluslararası düzeydeki
en önemli metinlerden birisi Hayvan Hakları Evrensel Beyannamesidir. Bunun yanında
Avrupa Konseyi tarafından imzaya açılan; 65 No.lu Hayvanların Uluslararası Taşıma
Sırasında Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi, 103 sayılı Ek Protokol, 87 No.lu
Yetiştirme Amaçlarıyla Muhafaza Edilen Hayvanların Korunması Hakkında Avrupa
Sözleşmesi, 102 No.lu Kesim Sırasında Hayvanların Korunmasına Dair Avrupa
Sözleşmesi, 123 No.lu Deney ve Diğer Bilimsel Amaçlarla Kullanılan Omurgalıların
Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi ve 125 No.lu Ev Hayvanlarının Korunmasına
Dair Avrupa Sözleşmeler de hayvan haklarının korunması geliştirilmesinde öncü
metinler olmuştur. 231
Dünya genelinde birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de hukuki düzenlemeler
yapılmıştır. Bu bağlamda, 2004 yılında 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu kabul
edilmiş olup 2006 yılında “Hayvanların Korunmasına Dair Uygulama Yönetmeliği”
yayınlanmıştır. Söz konusu düzenlemeler ile sahipsiz veya güçten duşmuş hayvanların
toplatılması, kısırlaştırılması, aşılanması, gerekli tıbbi bakımlarının yapılması
ve alındıkları ortama geri bırakılması gibi hususlara yönelik bir takım esaslar
belirlenmiştir. 232

Öte yandan sokak hayvanları meselesinin hem insan hem de hayvan boyutuna bakılması
gerekmektedir. Netice itibariyle sokakta bulunan bu hayvanlar açlık, susuzluk, mevsimsel
koşullar, hastalık, insanlar tarafından yapılan kötü muameleler, güçlü hayvanların zayıf
hayvanlara verdiği zararlar, birbirleri ile yapmış oldukları kavgalar gibi çeşitli zorluklarla
mücadele etmek durumunda kalmaktadırlar. Diğer taraftan sokak hayvanlarının
insanlara saldırması, kuduz gibi hastalıkları bulaştırma, insanları ısırma, hayvanların

230 2022/6277 numaralı başvuru hakkında verilen 03.10.2022 tarihli Dostane Çözüm Kararı
231 Hayvan Hakları Çözüm Çalıştay Raporu, Kamu Denetçiliği Kurumu, Syf.6, 2019
232 Hayvan Hakları Çözüm Çalıştay Raporu, Kamu Denetçiliği Kurumu, Syf.7, 2019

2022 YILLIK RAPOR 371