Page 445 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Buna karşın belediyeler tarafından okul, yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi,
yeşil alan, ibadet yeri, karakol ve mezarlık alanı gibi alanlara ayrılan ancak yıllardır
ilgili idarelerce (belediyelerce) kamulaştırma yapılmaması ya da aynı nitelikte (trampa)
yer gösterilmemesi nedeniyle yıllardır arsa ve arazisi üzerinde tasarrufta bulunamayan,
diğer bir ifadeyle, mülkiyet haklarını mevzuatın izin verdiği düzeyde kullanamayan
kişilerin yaşadığı söz konusu mağduriyetler yıllara sirayet etmekte, hatta çözümsüz
kalmaktadır. 285
Bu nedenle, geçmiş yıllardan bu yana Kamu Denetçiliği Kurumuna yapılan bu tür
başvuruların sayısı dikkate alındığında, okul, yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi,
yeşil alan, ibadet yeri, karakol ve mezarlık alanı gibi alanlara ayrılan ancak kamulaştırma
işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış ya da aynı nitelikte
(trampa) yer gösterilmemiş arsa ya da arazi sahiplerinin mağduriyetlerinin yıllarca
çözümsüz kalmasının önüne geçmek ve uluslararası ve ulusal düzenlemelerle güvence
altına alınmış olan mülkiyet haklarını bir an evvel kullanabilmelerini sağlayabilmek
adına 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun Geçici 6’ncı maddesi benzeri güncellenmiş
bir yasal düzenleme yapılmasına ihtiyaç bulunduğu değerlendirilmektedir. 286
7.14.2 Ruhsat İş ve İşlemleri ile Yapı Kayıt Belgesi
Ruhsat iş ve işlemlerine ilişkin olarak Kurumumuza sıklıkla şikâyet konusu yapılan ve
ikisi imar mevzuatı kapsamında, diğeri ise bu kapsamın dışında olan ve düzenleme görevi
öncelikle belediyeler ile il özel idarelerine ait olan üç önemli belge bulunmaktadır. Bu
belgelerden birincisi, imara uygun bir yapının/binanın inşaatına başlanması için resmi
kurumlardan alınması gereken izin belgesi mahiyetindeki “Yapı Ruhsatı”, ikincisi,
inşası tamamlanmış bir yapının/binanın, kullanılabilmesi için yapı ruhsatının alındığı
belediye veya il özel idaresinden alınan bir izin belgesi olan “Yapı Kullanma İzni
(İskân) Belgesi”, üçüncüsü ise, iş yerlerinin açılıp faaliyet gösterebilmeleri için İşyeri
Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik kapsamındaki verilen izni ifade eden
“İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı”dır.
7.14.2.1 Yapı Ruhsatı (İnşaat İzni)
Şehirlerin imar yönünden sorunsuz ve düzenli olmaları tüm yapıların imar planlarına
uygun bir şekilde inşa edilmeleri ile mümkün olduğundan yapılacak olan yapıların imar
planlarına uygunluğu bakımından denetimi gerekmektedir.
Ruhsat iş ve işlemleri, imar planlarına uygun olarak kurulmuş olan imar düzenini
korumak ve geliştirmek amacıyla, kişi ve toplulukların sahibi oldukları arsa ve araziler
üzerinde yapı inşa etme ve inşa edilmiş yapılarda değişiklik ve eklentiler yapabilme
özgürlüklerini denetlenebilmesi ve imar mevzuatına aykırı uygulamalar karşısında

285 2021/19929 numaralı başvuru hakkında verilen 17.05.2022 tarihli Tavsiye Kararı
286 Konuyla ilgili bugüne kadar yapılmış 2021/19929 şikâyet numaralı ve 22.11.2021 tarihli, 2022/3740
şikâyet numaralı ve 9.03.2022 tarihli, 2022/4153 şikâyet numaralı ve 16.03.2022 tarihli, 2022/4828
şikâyet numaralı ve 29.03.2022 tarihli, 2021/13573 şikâyet numaralı ve 19.09.2022 tarihli başvurular.

444 2022 YILLIK RAPOR