Page 338 - KDK-2016-YILLIK-RAPORU

KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

gözetim” başlıklı 57 nci Maddesinin ikinci fıkrası incelendiğinde, valiliğin burada
sayılan koşulların gerçekleşmesi durumunda yetkisinin bağlı olduğu, takdir yetkisinin
olmadığı anlaşılmakla birlikte idari gözetim kararı alınırken idarenin hiçbir şekilde
keyfi hareket etmesinin kabul edilemeyeceği değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda,
çakışan menfaatler, diğer ifadeyle ulusal güvenliği korumadaki kamusal yarar ile
yabancıların bireysel hak ve hürriyetlerinin korunması arasında adil bir dengenin
oluşturulması, ülke güvenliği nedeniyle alınan tedbirlerin yasal dayanağının olması,
usul güvencesinin sürecin her aşamasında sağlanması, sürecin kanuna uygun olarak ve
özenle işletilmesi, alınan idari gözetim kararının belli aralıklarla gözden geçirilmesi,
“hukuki belirlilik”, “hukuk güvenliği” ilkeleri gereği ve bireyin kamu otoritesinin
keyfi uygulamalarından korunabilmesi için idarenin “kamu düzeni, kamu güvenliği
ve kamu sağlığı açısından tehdit” unsurunu her bir birey için somut gerekçeleriyle
ortaya koyması ve anlayacağı dilde mutlaka yabancıya tebliğ edilmesi ve bu kararlara
karşı itiraz yollarının gösterilmesi, ayrıca tutma koşullarının genel kabul görmüş
standartlara uygun olması, kesinlikle küçültücü, aşağılayıcı ve insanlık dışı muamele
teşkil etmemesi gerektiği değerlendirilmekte olup idarenin ancak bu şekilde kamu
yararı ve bireyin hak ve özgürlükleri arasında makul bir dengeyi sağlayabileceği
sonucuna varılmıştır.

- Yukarıda açıklanan nedenlerle, yabancıların, “kamu düzeni ve kamu güvenliğine
tehdit” veya “terör örgütü üyesi şüphelisi” gibi gerekçelerle, haklarında bir mahkeme
kararı olmaksızın geri gönderme merkezinde “idari gözetim” altında tutulmalarının
hukuka aykırı olduğu yönündeki iddiaların reddine karar verilmiştir.

- Sığınmacıların ve mültecilerin “hukuka aykırı olarak sınır dışı edildiklerine”, diğer
ifadeyle “non-refoulment” prensibinin ihlal edildiğine, ayrıca bazı yabancıların sınır
dışı kararına karşı idare mahkemesine açtıkları davaları sonuçlanmadan sınır dışı
edildiklerine ilişkin iddiaların, 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 17
nci Maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi gereğince yargı organlarında görülmekte
olan uyuşmazlığa ilişkin olması ve anılan Kanunun 5 inci Maddesinin ikinci fıkrasının
(c) bendi hükmü gereğince yargı yetkisinin kullanılmasına ilişkin kararlara ilişkin
olduğundan incelenmemesine karar verilmiştir.

- Aşkale GGM Müdürlüğü tarafından, idari gözetim altında tutulan yabancıların
avukatlarına vekâlet vermelerinin, vekâletleri olanların ise avukatlarıyla görüşmelerinin
engellendiği; bu suretle özgürlüklerinden yoksun olan bu yabancıların yasal hakları
olan adli yardıma erişimlerinin, dava açma ve hak arama hürriyetlerinin ortadan
kaldırıldığı yönündeki iddialar hakkında, Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun
Uygulanmasına ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 34 üncü Maddesinin
birinci fıkrasının (ç) bendi gereğince inceleme ve araştırma devam ederken şikâyet
337

YILLIK RAPOR 2016