Page 737 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 737
keyfi olarak mülkiyetinden yoksun bırakılamayacağı” hükmünü amir-
dir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine Ek 1 no.lu Protokolün 1 inci
maddesinde “Her gerçek ve tüzel kişinin, mal ve mülk dokunulmazlı-
ğına riayet edilmesini isteme hakkının olduğu, herhangi bir kimsenin
ancak kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve Ulusla-
rarası hukukun genel ilkelerine uygun olarak mal ve mülkünden yok-
sun bırakılabileceği” hüküm altına alınmıştır.
54. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine göre “Mal ve mülk” kavramı
iç hukukumuzdaki tanımdan bağımsız olarak ayrı ve çok geniş bir an-
lama sahiptir. Mahkemeye göre; “Mal ve mülk” kavramı maddi varlığa
sahip her türlü taşınır ya da taşınmaz malı içerdiği gibi; maddi varlı-
ğa sahip olmayan hak ve menfaatleri, mameleke dahil her türlü akti-
fi, mali ve ekonomik değeri olan hisseler, patentler, tahkim kararları,
emeklilik maaşı hakkı, sosyal katkı payları, kira hakları gibi değerle-
ri de içermektedir. Somut olayda da, şikâyet başvurusunun mülkiyet
hakkı çerçevesinde ele alınması gerektiği ve bu kapsamda İdarece 30
yılın üzerindeki çalışma yılları için şikayetçilere emekli ikramiyesi ve-
rilmemesinin mülkiyet hakkı ihlaline yol açtığı tespit edilmiştir.
55. Anayasanın 10 uncu maddesinde herkesin ayırım gözetilmek-
sizin kanun önünde eşit olduğu, Devlet organları ve idare makamla-
rının bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak
hareket etmek zorunda olduğu, dolayısıyla İdarenin bu işlemlerinde,
Anayasada hüküm altına alınan kanun önünde eşitlik ilkesini de ihlal
ettiği değerlendirilmektedir.
56. Bunun dışında şikâyete konu olayda, Avrupa İnsan Hakları Söz-
leşmesinin 13 üncü maddesindeki etkili başvuru hakkının ve 17 nci
maddesindeki hakları kötüye kullanma yasağının ihlal edildiğine dair
herhangi bir bulgu ve bilgiye rastlanmadığı gibi, şikâyete konu olayda,
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ile İnsan Hak-
ları Avrupa Sözleşmesinde yazılı ve güvence altına alınmış olan baş-
kaca bir insan hakkı ihlalinin tespit edilemediği sonuç ve kanaatine
varılmıştır.
E. İyi Yönetim İlkelerine Uygunluk Yönünden Değerlendir-
me
57. Günümüzde demokratik, modern ve katılımcı yönetim anlayı-
şında idarelerden sadece hukuka uygun olarak hareket etmeleri değil
736 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU