Page 703 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-2

Kanun’da, sigortalılık hak ve yükümlülüklerinin başlaması
için öngörülen tarihlerden itibaren, borçlanma hakkı belirtilen
bu süreler dahilinde kullanılmalıdır. Bu süreler içinde borçlanma
hakkının kullanılmaması halinde ise, sonrasında Bağ Kur sigorta-
lılığının tespitine olanak bulunmamaktadır. Bilindiği gibi, 1479
sayılı Kanun’da 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun hizmet
tespitine ilişkin 79/10. maddesine koşut bir düzenleme bulunma-
maktadır.
Davaya konu olayda, Kurum’a tescil başvurusunda bulunulan
tarihte (05/06/2003), 619 sayılı KHK’nın Geçici 1. maddesi Ana-
yasa Mahkemesi’nin 8.8.2001 tarihinde yürürlüğe giren kararı
ile iptal edilmiştir. Benzer bir düzenlemeyi öngören 4956 sayılı
Kanun ile değişik 1479 sayılı Kanun’un Geçici 18. madde hükmü
ise Kanun’un yayım tarihi olan 2.8.2003 tarihinden itibaren yü-
rürlüğe girmiş bulunmakta olup, tescil talep tarihi dikkate alın-
dığında her iki hükmünde somut olayda uygulanma olanakları bu-
lunmamaktadır. Mahkemenin kararına gerekçe olarak gösterdiği
4692 sayılı Kanun’un Geçici 1. maddesi hükmü ise primlerin gün-
celleştirilmesine ilişkin olup, somut olayda uygulama yeri bulun-
mamaktadır. Başvuru tarihinde yürürlükte bulunan yasal düzen-
lemelere bakıldığında Bağ Kur sigortalılığının 4.10.2000 tarihin-
den başlatılmasının zorunlu kılan bir koşulun bulunmadığı da gö-
rülmektedir. Bu durumda HUMK 76. maddesi de dikkate alınarak
anılan tarih itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine
göre uyuşmazlığın çözümünde yasal zorunluluk bulunmaktadır.

22.3.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3165 sayılı Kanun ile 1479 sa-
yılı Kanun’da yapılan değişiklikte; “gerçek ve götürü usulde gelir ver-
gisi mükellefi olanlar, Esnaf ve Sanatkarlar Sicili’ne kayıtlı bulunanlar
veya kanunla kurulu meslek kuruluşuna usulüne uygun kayıtlı bulu-
nanlar”dan, gelir vergisi mükellefi olanlar, mükellefiyetin başlangıç
tarihinden, gelir vergisinden muaf olanlar ile vergi kaydı bulunma-
yanlar da Esnaf ve Sanatkarlar Sicili’ne veya kanunla kurulu meslek
kuruluşlarına kayıt oldukları tarihten itibaren kendiliğinden sigortalı
sayılmışlardır.

Görüldüğü üzere; anılan Kanun’un sigortalılık için aradığı koşullar
dikkate alındığında davacının eşinin zorunlu sigortalı olarak Bağ Kur

702 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU