Page 367 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-3

denetim ve incelemelerden doğmuş ise bu soruşturma, denetim ve inceleme
sonuçlarının Kuruma intikal ettiği tarihten veya bankalar, döner sermayeli
kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan
alınan bilgi ve belgelerden doğmuş ise bilgi ve belgenin Kuruma intikal et-
tiği tarihten itibaren, zamanaşımı on yıl olarak uygulanır. …” hükmünü
amirdir.
B. Şikâyet Konusuna İlişkin Uygulamalar
15. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 18/12/2002 tarihli,
E:2002/15-1061 ve K:2002/1070 sayılı kararı:
“Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; … ikrarın var-
lığının kabul edilip edilemeyeceği ve kabul edilirse bunun zama-
naşımı def’inden zımni (örtülü) feragat anlamına gelip gelmediği
noktasındadır. … B.K.nun 133 üncü maddesinde zamanaşımını kesen
nedenler -sınırlama getirilmeksizin- gösterilmiştir. Bunlardan borçlunun
borcunu ikrar etmesi (alacağı tanıması), bu nedenlerden biridir. … borcun
tanınması (ikrarı), tek yanlı bir irade bildirimi olup; borçlunun, kendi bor-
cunun devam etmekte olduğunu kabul anlamındadır. Borç ikrarının sonuç
doğurabilmesi için, … borçlunun … bu iradeyi alacaklıya yöneltmiş bulun-
ması ve ayrıca zamanaşımı süresinin dolmamış olması gerekir. Gerçekte de
borç ikrarı, ancak, işlemekte olan zamanaşımını keser; farklı an-
latımla zamanaşımı süresinin tamamlanmasından sonraki borç
ikrarının -kesme yönünden- bir sonuç doğurmayacağında kuşku
ve duraksamaya yer olmamalıdır. Bu bağlamda B.K.139 md.sin-
den de söz edilmesi zorunludur. B.K.nun 139 uncu maddesi zama-
naşımından feragatı düzenlemiştir. Anılan maddeye göre, borçlu-
nun zamanaşımı def’ini ileri sürme hakkından önceden feragati
geçersizdir. Önceden feragattan amaç, sözleşme yapılmadan önce veya
yapılırken vaki feragattir. Oysa daha sonra vazgeçmenin geçersiz sa-
yılacağına ilişkin yasada herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
O nedenle borç zamanaşımına uğradıktan sonra borçlu zamanaşımı def’ini
ileri sürmekten feragat edebilir. Zira, burada doğmuş bir def’i hakkından
feragat söz konusudur ve hukuken geçerlidir (Prof.Dr.Fikret Eren, Borçlar
Hukuku, Genel Hükümler, İstanbul 1994,c.III.s.497). Bu feragat; borç-
lunun, … tek yanlı iradesini açıkca bildirmesiyle veyahut bu anlama gele-
cek iradeye delalet edecek bir işlem yapmasıyla mümkün olabileceği gibi,
açılmış bir davada zamanaşımı def’inde bulunmamasıyla veya def’i geri

366 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU