Page 590 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-3

tebliğ doğrudan sağlık hizmeti sunan, kamu veya özel sağlık kurum ve ku-
ruluşları ile sağlık birimlerinde çalışan tabipler, diş tabipleri ve tıpta uz-
manlık mevzuatına göre uzman olanlar ile ilgili kurum ve kuruluşları kap-
sar.” denilmektedir.

14. Avrupa Birliği ülkelerinin ulusal sağlık sistemleri arasında
uyum sağlanması amacıyla 2002 yılında Roma’da imzalanan Hasta
Haklarına İlişkin Avrupa Statüsünün 4’üncü maddesinde “Rıza
(onay) Hakkı” yer almakta olup, bireylerin kendi sağlıkları ile ilgili ka-
rar alabilmesi için bilgi alma hakkına sahip oldukları, sağlık hizmetini
sunanların ise ameliyat ve tedaviye ilişkin tüm bilgileri

–riskleri, sıkıntıları, yan etkileri, alternatif durumları hastalara ver-
mek zorunda oldukları belirtilmiştir.

15.Dünya Tabipler Birliği’nin 1981 tarihli Lizbon Bildirgesinde,
hastanın, yeterli ölçüde bilgilendirildikten sonra tedaviyi kabul ya da
reddetme hakkına sahip olduğu; 28 30 Mart 1994 tarihli Avrupa’da
Hasta Haklarının Geliştirilmesi Bildirgesinin (Amsterdam Bil-
dirgesinin) 2.2. maddesinde, hastaların, durumları ile ilgili tıbbi ger-
çekleri, önerilen tıbbi girişimleri ve her bir girişimin potansiyel risk
veya yararlarını, önerilen girişimlerin alternatiflerini, tedavisiz kal-
manın sonucunu, tanı, prognoz ve tedavinin gidişi konularını içerecek
şekilde sağlık durumları konusunda tam olarak bilgilenme hakkına sa-
hip oldukları yer almaktadır.
16) Hastanın rızasının alınması ile ilgili ulusal mevzuatta ise:

- 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrası-
na Dair Kanunun (Tıp Meslekleri Uygulamalarına Dair Kanunun)
70. Maddesinde: “Tabipler, diş tabipleri ve dişçiler yapacakları her nevi
ameliye için hastanın, hasta küçük veya tahtı hacirde ise veli veya vasisinin
evvelemirde muvafakatını alırlar. Büyük ameliyei cerrahiyeler için bu mu-
vafakatin tahriri olması lazımdır.”
- Hasta Hakları Yönetmeliği’nin 5’inci maddesinde; “d) Tıbbi zo-
runluluklar ve kanunlarda yazılı haller dışında, rızası olmaksızın kişinin
vücut bütünlüğüne ve diğer kişilik haklarına dokunulamaz.”
- Yine Hasta Hasları Yönetmeliğinin 22’inci maddesinde: “Kanunda
gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, kimse, rızası olmaksızın ve verdiği
rızaya uygun olmayan bir şekilde tıbbi ameliyeye tabi tutulamaz…”

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 589