Page 45 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik

CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ

İkincisi; önergeler ya da yasama taslaklarının baş- uyarlanmak zorunda, bu bir, bu konuda tabii bütün
langıcı nereden olacak? Çünkü taslak başlangıçları hususlar dikkate alınacaktır.
aynı zamanda parlamentonun etkili olup olma-
İkincisi; şu anda biz mecliste kanun teklifi neredeyse
masını da belirlemektedir. Eğer önergelerin ilk
hiç görüşmüyoruz, tasarıları görüşüyoruz. Kim
görüşme yeri genel kurul olup da daha sonra
gönderiyor? Hükümet gönderiyor. Hükümetin ha-
komisyonlara gidecekse burada çok siyasi bir hal
zırlamış olduğu, hükümetin uzmanları tarafından,
alacaktır. Bizde çok güçlü bir parti disiplini de söz bürokrasi tarafından hazırlanıp hükümete verilen,
konusu olduğu için siyasi partilerin güdümünde bir hükümetin de meclise getirmiş olduğu tasarıları
hal alacaktır. Yani mevcut durumdan çok farklı ol- görüşüyoruz. Dolayısıyla meclis çok aktif olarak
maz, ama eğer yasama komisyonlarından başlarsa kanun yapımında yer almıyor. Yani şeklen oradan
yani ilk başta yasa hazırlama süreci başlangıç nok- geçiriyoruz, hükümetin istediği şekilde geliyor,
tası yasama komisyonları olursa o zaman iş biraz hükümetin istediği şekilde meclisten geçiyor, ko-
daha farklı olacak, dolayısıyla şu andaki mevcut ya- misyona, komisyondan genel kurula. Dolayısıyla
sama komisyonlarının değiştirilmesi de gerekmek- yeni sistemde artık teklif olarak hükümet değil,
tedir. Bu değiştirme hem istikrar bağlamında hem milletvekilleri hazırlayacaktır. Her bir milletvekili
önergelerin başlangıç yetkisinin buraya verilmesi teklif verebilecek ama milletvekilinin teklif vere-
bağlamında, hem de siyasi parti disiplininin bu şe- bilmesi için sizin de ifade ettiğiniz gibi meclisin
kilde gittiği durumda etkinlik zayıflayabilir buna da çok ciddi sayıda bu konuda bilgiye, donanıma sa-
bir göz atmak gerekiyor diye düşünüyorum. hip, uzmanları, çalışanları, ekipmanı şart, bunların
mutlaka arttırılması lazım. Bu gücün oluşturulması
Bir üçüncü olarakta; yasama önergelerinin, yasama lazım, milletvekillerinin gerek STK’larla, basınla,
komisyonlarından başlarsa sivil toplum örgütleri dışarıyla olan bağı münasebetleri, gerekse içerden
ile nasıl bir ilişki kurmanız gerekiyor? Sadece par- bilgi, birikim, dokümanla ilgili çok ciddi bir şekilde
lamento içerisinde ya da basından elde edilen bil- takviye edilmesi lazım ve bu anlamda bir taraftan
gilerle mi hareket edilecek yoksa onlarla bir aracı ona ilişkin uzmanlar, öbür taraftan komisyonlar
mekanizma kurulacak mı? muhakkak ki çok daha güçlü hale gelmesi gerekiyor
ve komisyonların aslında modern dünyada da ister
Teşekkür ediyorum, sorum bu kadar.
Parlamenter Sistem olsun ister Başkanlık Sistemi
AHMET AYDIN (TBMM BAŞKAN VEKİLİ- olsun çok önemli değil, parlamentolar dünyanın
OTURUM BAŞKANI) pek çok yerinde asıl işleri komisyonlar yürütür.
Çok teşekkür ediyorum, Sayın Akbaşoğlu size Genel Kurullarda işin siyasi boyutu çok fazla deği-
vereceğim, müsaade ederseniz bir iki ilave ben şiklik olmaz, üzerinde konuşulur, tartışılır, kısmen
yapayım. değişiklikler muhakkak yapılır ama asıl işler komis-
Tabii yeni sistemle birlikte 6 ay içerisinde meclis yonlarda pişirilir belli bir noktaya gelir. Onların da
iç tüzüğünün değişmesi anayasa değişikliğinin de güçlendirilmesi lazım, bütün bunları, bu özellikle
iç tüzük değişikliği sürecinde muhakkak çok tartı-
emredici bir hükmüdür.
şılacak, konuşulacak, meclis bu anlamda çok daha
Birincisi; öncelikle meclisin çalışma, usul ve esas- aslında milletvekilleri doğal olarak çok daha güçlü
larında çok ciddi değişiklikler olacak, yeni sisteme hale gelecek ve ben açışta da söyledim, şu anda biz

ÇALIŞTAY RAPORU 2017 43