Page 85 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik

CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ

tirilirken etkin, tarafsız ve bağımsız olarak çalışma-
larını sağlamak üzere düzenlemeler yapılmalıdır.

Yine 16 Nisan 2017 referandumu sonrasında kabul
ettiğimiz Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemin-
de, uygulamaya geçtiğimizde mevcut halde kamu
denetim birimleri siyasi sorumluluğu bulunmayan
atama yolu ile gelen bürokratlara bağlı hale gelecek-
ler eğer sisteme hiç dokunmaz isek, bu durum dev-
let büyüklerimizin de sık sık bahsettiği bürokratik
oligarşiye bağlı bir denetim sisteminin oluşmasına
yol açacaktır. Çünkü mevcut sistemde siyasi hesap me, inceleme, araştırma raporları belli bir sistem
verme sorumluluğu bulunan tek bir yürütme erki dâhilinde, kişisel haklar ve devlet sırları korunarak
var o da Sayın Cumhurbaşkanıdır. Eğer bürokrasiye kamuoyu ile paylaşılabilir hale getirilmelidir. Bu-
bağlı, üst yöneticiye bağlı bir denetim sistemi çalış- günkü sistemimizde, Kamu Denetim Sisteminin
maya devam ederse, bürokratik yaklaşım siyaseti ve ürettiği yüzbinlerce raporun ancak ihmal edile-
karar vericileri istediği gibi yönlendirmeye devam bilecek seviyedeki küçük bir miktarı kamuoyu ile
edecektir. paylaşılmaktadır. Dolayısıyla konusunda uzman

Anglo-Sakson sisteminin temsilcisi Amerika Birle- denetim elemanlarının hazırladıkları çalışmaların,
şik Devletlerinde bile denetim sisteminde değişikli- kamuoyunu bilgilendirme anlamında kullanıla-
ğe gidildiğini izliyoruz son yıllarda. Genel Müfettiş- maması hem siyasi katılımı düşürmektedir hem
lik Yasası diye bir yasa var ve bu yasa sistemi hem de vatandaşa önem vermediğimizin bir göstergesi
dışarıdan ücret karşılığında yapılan denetimden bir olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yapılabilirse eğer
adım geriye çekiyor, hem de sadece yönetici sorum- bürokrasi asli görevine dönecek, siyaset doğru bil-
luluğuna dayalı olan denetim sistemini bir kenara gilere ulaşabilecek ve kamuoyu da sağlıklı bilgilerle
atıyor, siyasi sorumluya elde ettiği bilgileri ve ha- doğru kararlar verebilen ve idarenin de hesap ver-
zırladığı raporları sunan, aynı zamanda da bu ida- me sorumluluğunu kendisinde hissedebileceği bir
ri denetim raporlarını Senato’ya sunan bir sistem sistemli yapı kurulacaktır.
üzerinde çalışmaya başladı. Bence idari denetim Sizin bu konudaki düşüncenizi merak ediyorum,
sistemimizin bir şekilde Sayın Cumhurbaşkanına hangi değerli katılımcı cevap vermek isterse.
bağlantı sağlayacağı bir yapı kurgulanmalıdır, bu da
demokrasinin temsili demokrasinin gereğidir diye Teşekkür ediyorum.
düşünüyorum. MEHMET EMİN BAYSA (BAŞBAKANLIK
Yine denetim birimleri arasında koordinasyonu ve TEFTİŞ KURULU BAŞKANI)
uyumu sağlamak ve denetim birimlerinin de başa- Belki katkı mahiyetinde olacak birtakım şeyler, bir
rısını ve başarısızlığını ölçmek üzere Denetim Üst karşı cevap veriyor gibi değil, konunun belki detay-
Kurulu oluşturulması gerektiğini düşünüyorum. lanması anlamında fayda sağlayacağını düşünüyo-
Devlet Denetleme Kurulu belki bu görevi üstlene- rum. Bir Türk Denetim Kanunu yapılmalı kısmına,
bilir, yapısı buna müsait. denetim birimleri olarak gerekse Başbakanlık Teftiş
Son olarak da şunu belirtmek istiyorum; Kamu Kurulu olarak biz kurulduğumuz günden beri bu
Denetim Sistemimizin ürettiği ölçme, değerlendir- konuda gerek kendi içimizde, gerekse taraflarımız

ÇALIŞTAY RAPORU 2017 83