Page 321 - egitim-ve-ogretim-hakki-3

olmuştur. Akademik özerklik beraberinde bireysel olarak üniversitede
çalışan akademisyenlerin yapacakları bilimsel çalışmalar için ‘akade-
mik özgürlüğü’ sağlamıştır. (ERDEM, Ali Rıza, “Üniversite Özerkliği:
Mali, Akademik ve Yönetsel Açıdan Yaklaşım”, Yükseköğretim ve Bilim
Dergisi, C. 3, S. 2, Y. 2013, s. 102)
18) Özgür araştırma tartışma ve yayın yapma ile ilgili olarak
özerklik kavramının ideal bir tanımı İnsan Hakları Evrensel Beyanna-
mesinin 40 ıncı yıldönümünde 6-10 Eylül tarihleri arasında Lima’da
toplanan Dünya Üniversiteler Servisi (WUS) 68 inci Genel Kurulu
toplantısında hazırlanan Yüksek Öğretim Kurumlarının Özerkliği ve
Akademik Özgürlük Üzerine Lima Bildirgesi’nde yapılmıştır. Bu bil-
dirgede; “Özerklik: Yükseköğretim kurumlarının iç işleyişlerine, mali
işlerine ve yönetimlerine ilişkin kararlar almada ve eğitim, araştırma,
dışa yönelik çatışmalar ve diğer ilgili faaliyetlerde kendi politikalarını
oluşturmada devlet ve toplumun tüm diğer güçleri karşısındaki ba-
ğımsızlıkları anlamına gelir.” şeklindedir. (AKTAN, Can http://www.
canaktan.org/egitim/universite-reform/aka-ozerklik.htm, Erişim ta-
rihi, 19/10/2015)
19) Avrupa Konseyi’nin bu alana özgülenmiş çok sayıda Tavsiye Ka-
rarında da ifade edildiği gibi akademik özgürlük ve kurumsal özerklik
temel ilkeleri üniversitelerin vazgeçilmez unsurlarıdır ve bu değerlerin
korunması hem ilgili toplumun hem de genel olarak insanlığın yararı-
nadır. Bu bağlamda araştırma ve eğitimde akademik özgürlük, ifade
etme, bilgi yayma, araştırma yapma ve gerçekleri kısıtlama olmaksızın
aktarma özgürlüğünü garanti altına alır. Tarih, akademik özgürlük ve
üniversite özerkliğinin ihlal edilmesinin her zaman entelektüel geri-
leme, dolayısıyla sosyal ve ekonomik bir duraklama ile sonuçlandığı-
nı göstermiştir.(Bilim Akademisi Akademik Özgürlükler Rapo-
ru:2015, sayfa:1)
20) Akademik yükseltmelerde koşul olarak değerlendirilen eser ça-
lışmalarının değerlendirmesi de bilimsel özerklik kapsamında değer-
lendirilmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda doçentliğe yükseltmelerde
jürinin, sadece eserlerin özgünlüğünü ve içeriğini değil, aynı zaman-
da eserlerin doçent olmak istenilen bilim dalı ile ilgili olup olmadı-
ğını da inceleyip karara bağlamaları gerekmektedir. (AVCI, Mustafa,

316 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU