Page 76 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

sınırdan uzak diğer devletler tarafından da geri itmeye maruz bırakıldığı, hatta ülkeler arası
görünmeyen zincir geri itme politikalarının üretildiği görülmektedir.

İç sınırları olmayan ve bölge içinde hareket özgürlüğünü sağlayan özgürlükçü politikalar, yerini hızla,
ülkeler arasında görünür ve görünmez duvarların inşa edildiği güvenlikçi politikalara devretmiş du-
rumdadır.

Bu noktada AB göç politikası ve geri itme uygulamaları; AB temel değerlerinin, insan hakkı-
na ilişkin uluslararası mevzuatın, temel haklara ilişkin söylemlerin ve temel insani değerlerin
çağımızda çok ciddi bir erozyona uğradığının ve ekonomik kaygıların gerisinde kaldığının en
somut kanıtı olarak tarih sahnesinde yerini almıştır.

6. Avrupa’da Artan Göçmen Karşıtlığı

“Avrupa’nın değerlerini ihlal ederek, insanların haklarını çiğneyerek Avrupa’nın sınırlarını koruya-
mayız. Sınır kontrolü, temel haklara saygı çerçevesinde yapılabilir ve yapılmalıdır.”

Ylva Johansson, Avrupa Komisyonu İçişleri Komiseri 53

Daha önce ırklar arasındaki biyolojik farklılıklardan yola çıkılarak ırkların birbiriyle eşit olmadığı ve hatta
54
ırklar arasında bir hiyerarşi bulunduğu iddiasında bulunan klasik ırkçılık , İkinci Dünya Savaşı sonrasın-
da görünümünü değiştirmiş ve toplulukların sahip olduğu farklı kültürler vurgulanarak “kültürel ırkçılık”
öne çıkarılmaya başlanmıştır. 55

Bu değişikliğin ana sebebinin ve yabancı düşmanlığı ile kendini gösteren kültürel ırkçılığın günü-
müzdeki yükselişinin siyasi, ekonomik ve sosyo-kültürel temellerini açıklamak mümkündür. Bununla
birlikte en temel nedeninin, özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında artan işgücü ihtiyacı ve Soğuk
Savaş döneminin sona ermesi neticesinde yeni bir uluslararası düzene geçilmesi ile önem kazanan
göç olgusuna dayandırılması, en kapsayıcı açıklamalardan birini teşkil etmektedir.
Zira, özellikle 1990’lı yıllarda Balkanlar ve Kafkasya’da mevcut olan durum nedeniyle çok sayıda kişinin
yasal veya yasal olmayan yollarla Avrupa’ya göç etmek zorunda kalmasıyla; kimlik, istihdam ve sınır
kontrolü gibi yeni konular gündeme gelmiş, buna bağlı olarak güvenlik tanımı değişikliğe uğramış ve
56
güvenliğin sağlanması için yürütülen politikalarda da çok sert değişimler yaşanmıştır.
Yabancı düşmanlığını ve ırkçılığı körükleyen söylemleriyle tanınan bir siyasetçi olan Avusturya Öz-
gürlük Partisi Başkanı Halder’in 1999 yılındaki seçimlerde %27 oy oranıyla hükümete girmesi, Fran-

53 https://www.nytimes.com/2020/08/14/world/europe/greece-migrants-abandoning-sea.html, Erişim Tarihi: 24/01/2022
54 Rydgren, Jens, “Immigration Sceptics, Xenophobes or Racists? Radical Right-Wing Voting in Six West European Countries”. European Jour-
nal of Political Research, S.47 (6), 2008, s.743.
55 Uzunçayır, Cihan, “Göçmen Karşıtlığından İslamofobiye Avrupa Aşırı Sağı”. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, C.2, S.2,
2014,s.138.
56 Bekar, Nurgül, “Avrupa Birliği Ülkelerinde Yabancı Düşmanlığı ve Avrupa Güvenliğine Etkisi”, Bilge Strateji, C.10, S. 18, 2018,, s.112.

74