Page 39 - 6. yılında ombudsmanlık web
P. 39
süreçleri uzun sürebilir, yargı süreçleri uzun sürebilir ama bazen ombudsman, dava
açılsaydı, beş yılda sonuçlanacak bir meseleyi bir tek telefonla çözebilir ve çok daha
hızlı bir şekilde idarede düzelmeyi de vatandaşın tatminini de sağlayabilir tespitleri
yapılmıştır.
Bir başka önemli gösterge, 2018 raporundan aldığım verilerdir. Rakamlar bana çok
çarpıcı geldi ve çok mutlu edici geldi. 2013’te 7.638 başvuru alan Ombudsman, 2014’te
5.639’a düşmüş, 2015’te 6.055; 2016’da tekrar düşmüş, 5.519 ama 2017, 17.131; 2018,
17.585. Bu da işin öbür önemli tarafını gösteriyor. Ombudsman idarenin güvendiği bir
partner olmazsa kararları uygulanmaz. Ombudsman halkın güvendiği bir kurum ol-
mazsa da işlevini yerine getiremez. Bu rakamlar, bana, halkın güveninde Ombudsmanı
bilirliğinde, tanımasında ciddi bir artışı gösteriyor. Demek ki Türkiye Cumhuriyeti halkı
da Ombudsmanı, artık “Evet, benim hak ararken başvurabileceğim önemli ve etkili bir
mekanizmadır.” diye kabul etmeye başlamış. Bu, bir ombudsman için birinci unsurdan
bile daha önemli bir unsurdur. Ona layık görülmesi ombudsman için başarının, etki-
liliğin çok önemli bir anahtarıdır ve yine raporları okuduğum zaman görüyorum ki bu
noktaya gelinmesinde Ombudsmanın il il gezip kendini anlatmasının, üniversitelerde
ombudsmanlık kulüpleri kurmasının evet çok önemli bir katkısı var. Bu, bütün dünyada
da böyle yapılan bir şeydir. Gezersiniz, kendinizi anlatırsınız, ülkenin en ücra köşeleri-
ne gidersiniz, “Biz burada varız ve sizin için varız. Hiçbir ücret talep etmeden, avukat
bile gerekmeden, menfaat ilkesi falan gibi başvuruyu sınırlayan unsurlar da ortaya
koymadan hızlı bir şekilde hareket ederek sizin için, sizin idareyle olan sorunlarınızı
çözeceğiz.” diyen bir kurumdur bu ve görüyorum ki Türkiye Cumhuriyeti’nde bu kurum
-altı yıl, Sayın Başkanın da, Başdenetçimizin de söylediği gibi hiç de uzun bir süre
değil bir kurumsal yapı için- hızlı bir şekilde bu noktaya doğru ilerliyor.
Biz hep literatürde derdik ki Obdusman eğitici bir kurumdur, eğiticidir. Sayın Danış-
tay Başkanımızın da söylediği gibi başvurana bir kere bir eğitim verir. Eğer başvurusu
kabul edilebilir değilse neden kabul edilebilir değildir, başvurusu yargıya taşınmaya
değmez bir başvuru değilse neden değildir, hakları nelerdir, bunu bir kere başvurana
anlatır. Yetmez, çıkar ülkeyi dolaşır, ülkeye anlatır, haklar nelerdir, nerelere başvuru-
labilir, bunları anlatır. Yetmez, idarede zaman zaman işlemlerin hukuka aykırı olduğu-
nu fark etmeyen, istemeyerek veya isteyerek hukuka aykırı işlem yapanlara, hukuka
aykırı işlem yapmamaları gerektiğini, hukukun neyi söylediğini anlatır. Çok yaygın bir
eğitim verir, önleyicidir. Gücü ve varlığı arttıkça idarenin içinde hukuka aykırı ya da
hakkaniyete aykırı işlem yapmaya kalkanları bir anlamda caydırır, düzelticidir. Yine
Danıştay Başkanımızın söylediği gibi hukuka aykırı bazı idari işlemlerin geri alınma-
sını, kaldırılmasını sağlar ve kamu yönetimini iyileştiricidir ki bu konuda ayrıca tebrik
14 ŞUB A T 2019 37