Page 65 - 6. yılında ombudsmanlık web

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ
PROF. DR. ALAATTİN AKÖZ

- Sayın Başkanım, değerli katılımcılar; konuşmama başlarken sizleri saygıyla se-
lamlıyorum.

Modern devletlerdeki kurumlar ile modern öncesi devletlerin kurumlarını bire
bir eşleştirmek veya bir kurumu onun doğrudan devamı olarak algılamak doğru bir
yöntem olmaz çünkü devletlerin ait oldukları dönemin şartlarına göre yapılanmaları,
idareleri vardır ama kurumların içerikleri ve devletlerin idare felsefesi üzerinden hare-
ketle modern kurumların geçmiş bağlarını aramak daha isabetli olur kanaatindeyim.
Bütün katılımcıların malumu olduğu üzere, 18’inci yüzyılın bir terimi ombudsmanlık.
Demirbaş Şarl’ın Osmanlı’da mülteci veya kısmen esir iken uzun süre Osmanlı’da kal-
masına bağlı olarak ülkesini onun adına düzene sokacak birini atamasıyla başlayan
bir kurum. Fakat 18’inci yüzyıl da kamu düzeni veya kamu yararı açısından günümüze
çok yakın bir zaman dilimi. Böyle bir kurumu bu kadar yakın süreçten başlatmak da
çok yanlış olacaktır. Bugün açılışta da yer yer bahsedildi gerek eski Türk devlet gele-
neğinde ve sonrasında İslam devlet geleneğinde yaygın siyasetnamelerle bir devlet
felsefesi oluşturulmuş, burada devletin başındaki hükümdar, sultan, emir belli vasıf-
larla tanımlanmış ve belli yükümlülükler ona atfedilmiştir. Osmanlı da bu geleneğin
son büyük halkası ve bütün uygulamaların daha tekemmül ettiği, daha şümullü hâle

14 ŞUB A T 2019 63