Page 15 - kdk-sempozyum-1

laştırmakta, kamu idaresi ve halk içerisinde hukukun üstünlüğüne ilişkin değer-
leri ve normların geniş ölçüde yayılmasında bir geçiş mekanizması olarak görev
yapabilmekte, dolayısıyla da demokrasinin hem güncelliğini hem de kalitesini
güçlendirmektedir.

İzninizle şimdi de Ombudsmanın görevinin sadece birey olarak vatandaşlara
değil, aynı zamanda kamu idaresinin kendisine sağladığı yararlara odaklanmak
isterim. Biraz önce de belirttiğim gibi Ombudsmanın kararları bağlayıcı değil-
dir. Çelişkili bir şekilde, kararların bağlayıcı olmayışı zayıflıktan çok, bir güçtür.
Bunun sebebi, yine daha önce belirttiğim üzere, Ombudsmanın çalışma şeklinin
mahkemelere kıyasla daha esnek, hızlı ve ucuz olmasına izin verişidir. Esnekliğin
bir yönü, bir şikâyeti ele alırken Ombudsmanın tepkisel biçimden etkisel biçime
geçebilme imkânıdır.

Bu durum örnek vermek gerekirse, Ombudsmanın hem şikâyetçiyi hem de ilgili
kamu idaresini tatmin eden bir sonuç aradığı durumda; dolayısıyla “pozitif top-
lam” veya “kazan-kazan” çözümüne varıldığında ortaya çıkabilir. Farklı Ombuds-
manlar bu amaçla farklı prosedürler kullanmaktadır. Yaklaşımdaki bu çeşitlilik,
süreci tanımlamak için kullanılan gayri-resmi çözüm, dostça çözüm, uzlaştırma
ve arabuculuk gibi çeşitli tanımlara yansıtılmaktadır.

Vatandaşların haklarının ve bu hakları nasıl kullanacaklarının farkına varabilmele-
ri için bilgilendirme kampanyaları düzenlemek, yönetimin kalitesini artırmak için
idare ile işbirliği yaparak resmi ve gayri-resmi tavsiyelerde bulunmak, Ombuds-
manın görevinin diğer etkisel unsurları arasındadır.

Örnek vermek gerekirse, Avrupa Ombudsmanı Avrupa Doğru İdari Davranış Ya-
sası’nı hazırladı ve tüm Avrupa Birliği kurumlarının hem vatandaşlar, hem de ça-
lışanlar için Yasayı rehber olarak kullanmasını tavsiye etti. Avrupa Parlamentosu
bu tavsiyeyi kabul etti ve yasa 2000 yılından beri Ombudsmanın işlemlerinde I. Uluslararası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu
merkezi araç haline geldi. Avrupa Birliği’ne 2004 yılında katılan yeni üye ülkeler
ile aday ülkelerin Ombudsmanlarının birçoğu Avrupa Doğru İdari Davranış Yasa-
sı’nı kendi dillerine çevirdiler ve kendi ülkelerinde kamu yönetiminin kalitesini
artırmak için bir kaynak olarak kullanmaktalar.

Bu yılın başında Avrupa Doğru İdari Davranış Yasası’nı Türkçe dahil olmak üzere
29 dile çevirdim. Bugün burada kopyaları, size verilen broşürlerde de bulunmak-

KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU 15