Page 98 - kdk-sempozyum-1

rıca Komisyon görevleri ile ilgili olarak hazırlayacağı yıllık raporları TBMM Baş-
kanlığına sunacak ve bu raporlar Danışma Kurulunun görüş ve önerisi ile TBMM
Genel Kurulu göndemine alınabilecektir. Özetle belirtmek gerekir ise, Komisyo-
nun gerek re’sen ve gerekse başvuru üzerine saptadığı insan hakları ihlallerinin
giderilmesi için doğal olarak doğrudan ilgili idare, kurum ve kuruluşlara direktif
verme yetkisi bulunmayıp, bu konudaki yetkisi ihlallerin sorumluları hakkında
kovuşturma ya da işlem yapılmasını istemekten ibarettir. Ayrıca, Komisyon karar
ve raporlarının TBMM’nin siyasal denetim mekanizmalarını harekete geçirebile-
ceği de düşünülebilir.
İnsan hakları ile doğrudan ilişkili bir başka kurum, 21.06.2012 tarih ve 6322 sayılı
Kanun ile kurulmuş bulunan Türkiye İnsan Hakları Kurumu’dur. Kurum, 6332 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesine göre, genel olarak, “…insan haklarının korunmasına,
geliştirilmesine ve ihlallerin önlenmesine yönelik çalışmalar yapmak, işkence ve
kötü muamele ile mücadele etmek, şikayet ve başvuruları incelemek ve bunla-
rın sonuçlarını takip etmek, sonuçların çözüme kavuşturulması doğrultusunda
girişimlerde bulunmak, bu amaçla eğitim faaliyetlerini yürütmek, insan hakları
alanındaki gelişmeleri izlemek ve değerlendirmek amacıyla araştırma ve ince-
lemeler yapmakla “ görevli ve yetkilidir. Görüldüğü üzere, İnsan Hakları Kuru-
mu’nun insan haklarının korunması konusundaki görev ve yetkileri daha ziyade
genel niteliktedir. Gerçi Kuruma bir ihlal gerçekleştiğinde şikayet ve başvuruda
bulunma olanağı da bulunmaktadır. Ancak Kurumun böyle bir şikayet ve başvuru
üzerine kullanabileceği yetki, bu şikayet ve başvuruyu inceleyip değerlendirmek
I. Uluslararası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu
ve bir hak ihlalini tespit ettiğinde de sonucu ilgili kamu görevlisine, kurum ve
kuruluşa bildirmek ve ihlalin sorumluları hakkında yasal işlemlerin başlatılması
için girişimde bulunmaktan ibarettir.
14.06.2012 tarih ve 6328 sayılı Kanun ile kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu’nun
görevi ise, “…idarenin işleyişi ile ilgili şikayet üzerine, idarenin her türlü eylem ve
işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı için-
de hukuka ve hakkaniyete uygunluk açısından incelemek, araştırmak ve idareye
önerilerde” bulunmaktır (6328 sayılı Kanun md.5). Kamu Denetçiliği Kurumu da,
idarenin eylemleri, tutum ve davranışları ile bir temel hak ya da özgürlüğün ih-
lal edilmiş olduğu iddia edildiğinde, tıpkı İnsan Hakları Kurumu gibi, bu iddiayı
araştırabilecek, inceleyebilecek ve karara bağlayabilecektir. Bu noktada her iki
kurumun görev ve yetkilerinin belli ölçüde örtüştüğü öne sürülebilir. Diğer yan-
dan, gerek TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonunun ve gerekse İnsan Hak-

98 KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU