Page 147 - soma rapor 30122014

edildiği, bu amaçla oluşturulan kontrol birimlerinde Kurum tarafından yapılan işlerin titizlikle

takibinin önem kazandığı, müesseselerin kontrol müdürlüklerinin yüklenici eliyle yapılan işleri
kontrol ettiği, yapılan kontrollerin sağlıklı ve emniyetli bir biçimde yapılmasının bu

elemanların eğitim düzeyi ve sayısı ile ilgili bulunduğuna dikkat çekildiği görülmüştür.

Bu nedenle kamu malı niteliğindeki madenleri işleme ruhsatına sahip kuruluş konumunda

olan TKİ’nin, yaptığı kontrollerinin içeriğinin çok iyi analiz edilmesi, farklı mühendislik
dallarının iç içe girdiği madencilik sektörüne ilişkin kontrolleri gerçekleştiren personelin nitelik

ve niceliğinin artırılması, özetle rödövans sözleşmeleri ile üçüncü kişilere devredilen
sahalardaki faaliyetlerin işletme projesine ve iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uygunluğunu

etkin şekilde takip edecek mekanizmalara sahip kılınması ve bu konuda gerekli yasal

düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.

Tüm bunların yanı sıra kaza sonrası Soma Savcılığı’nın soruşturma kapsamında bilirkişi
heyetinden aldığı raporda; Park Teknik Elektrik Madencilik A.Ş.'nin sözleşme devrinin

gerekçesi olarak TKİ'ye sunduğu dilekçede; "üretim çalışmaları sırasında oluşan yangınlardan

dolayı üretim yapılamaması ve sahadaki daha önce çalışılan bölgelerde taraflarca tahmin bile
mümkün olmayan büyük miktarlardaki su birikimlerinin üretim çalışmasına büyük engel teşkil

ettiği, ...İleride telafisi mümkün olmayacak problemlerle karşılaşılacağı anlaşılan bu durumda
hem şirketimizin hem de kurumunuzun olumsuz etkilenmemesi için işi devir etmek istemekteyiz."

ifadelerinin yer aldığı, bu durumda kazanın gerçekleştiği maden sahasının yüksek yangın riski

taşıdığı hususunun TKİ ve sözleşmeyi devralan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. tarafından
bilindiği hususuna değinilmiştir.

Soma özelinde ruhsat sahibi TKİ'nin gerçekleşen kaza nedeniyle asıl işveren olmaması
ve 3213 sayılı Kanunun Ek 7 nci maddesi uyarınca rödövansçının ya da hizmet alımıyla işi alan

kişi yada şirketin İş Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumlu
olduğu bir an için düşünülse dahi; gerek Rödövans Uygulama Yönergesi hükümleri gereği,

gerekse teknik şartname hükümleri gereği madencilik faaliyetlerinin projeyle uyumlu bir
şekilde yürütülüp yürütülmediğinin kontrolü, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel

Müdürlüğü’nün sorumlulukları arasındadır ve bu durum TKİ’yi sadece ruhsat sahibi olma

konumundan öteye taşımaktadır. TKİ tarafından, çalışılan kömür damarlarının yangına müsait
olduğu hususu dikkate alınarak, üretim alanlarının kontrolünün yapılması, kömür yangınlarına

karşı gerekli önlemlerin şirkete aldırılması gerekirken bu hususlara ilişkin herhangi bir çalışma
yapılmaması da işletmeci şirketin yanı sıra TKİ’nin de sorumluluğunu doğurmaktadır.

133