Page 170 - soma rapor 30122014

olmak kaydıyla daimi veya imzalanan sözleşmedeki sürelerle bağlı kalarak çalıştırmakla

yükümlüdür. Maden ocaklarındaki iş sağlığı ve güvenliği açısından önemli roller üstlenmesi
gereken bu kişilerin görev, yetki ve sorumlulukları ile bunların uygulamaya nasıl yansıdığı

aşağıda irdelenmektedir.

2.1.Maden İşyerlerinde Özdenetim

3213 sayılı Maden Kanununa göre; nezaret, işletmelerin tekniğine ve emniyet

nizamnamelerine uygun olarak yürütülmesinin kontrolü, nezaretçi ise, bu nezaret görevini
yapan sorumlu yetkili maden mühendisi olarak tanımlanmaktadır. Diğer yandan, Maden

Kanunu Uygulama Yönetmeliği’nde ise nezaretçi adı, teknik nezaretçi olarak belirlenmiş ve

işletmelerdeki faaliyetlerin teknik ve emniyet yönünden nezaretini yapan, Kanun’un 29.
maddesi gereği faaliyet bilgi formunun hazırlanmasından sorumlu ve yetkili maden mühendisi

olarak tanımlanmıştır. Bu durumda maden işletme faaliyetlerinin maden mühendisi nezaretinde
yapılması zorunluluğu kanun gereğidir.

Bu itibarla maden işletmelerindeki iş sağlığı ve güvenliği yönünden ilk özdenetim
faaliyeti nezaret, bu görevi ifa ile sorumlu olan kişi ise nezaretçi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Maden Mühendisleri Odası ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 1999 yılında
gerçekleştirilen Fenni Nezaretçilik Seminerinde; devlet adına madenciyi denetleyen, maaşını

denetlediği işverenden alan, işverenin seçtiği, devlete karşı her şeyden sorumlu, kamu görevi

üstlenmiş maden mühendisleri fenni nezaretçiler şeklinde tanımlanmıştır. Bununla birlikte
2004 yılında yürürlüğe giren 5177 sayılı Kanun ile Maden Kanunu’nda yapılan değişiklik

sonucunda, Kanun’un 31’inci maddesinin “işletmede fenni nezaretçi” olan başlığı, “teknik

nezaret” şeklinde değiştirilmiştir. Söz konusu madde uyarınca; maden işletme faaliyetlerinin
maden mühendisi nezaretinde yapılması bir zorunluluktur. Teknik nezaretçinin görevi,

madenlerdeki işletme faaliyetlerinin tekniğine uygun ve güvenli bir şekilde yapılmasına, Maden
Kanunu tarafından kendisine verilmiş olan görev, yetki ve sorumluluk çerçevesinde kamu adına

nezaret ve gözetimde bulunmaktır. Bu yönüyle değerlendirildiğinde teknik nezaretçi,
işletmelerin faaliyetlerini işletme içerisinden ancak devlet adına denetleyen ve gözeten kişidir.

Maden işletme faaliyetleri, Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği’nde üretime
yönelik hazırlık çalışmaları ve üretim yapılması için gerekli faaliyetler olarak tanımlanmıştır.

Maden Kanunu’nun 29’uncu maddesinde işletme projesine aykırı faaliyette bulunulması ve

faaliyetlerin can ve mal güvenliği açısından tehlikeli bir durum oluşturduğunun tespit edilmesi
halinde maden üretimine yönelik faaliyetlerin durdurulacağı belirtilmektedir. Bu itibarla

nezaret görevinin iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yönü bir kez daha vurgulanmıştır. Yine 6331

156