Page 178 - Sporda Hak İhlalleri ve Denetim

SPORDA HAK İHLALLERİ VE DENETİM

larla uyumlu hale getirilmesini ve hayata geçirilmesini teşvik ederler ve sağ-
larlar;” şeklinde nitelenmiştir.
Bu anlamda, ulusal mekanizmalara bakıldığında, 5/12/1990 tarih ve 3886 sayılı
Kanun ile kurulan İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Kanunu Türkiye Büyük
Millet Meclisi İnsan Hakları İnceleme Komisyonu, 14/06/2012 tarih ve 6328 sa-
yılı Kanun ile kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu, 06/04/2016 tarih ve 6701 sayılı
Kanun ile kurulan Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, 23/11/2003 tarih
ve 25298 saylı Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik kapsa-
mında çalışan İl ve İlçe İnsan Hakları Kurullarını görüyoruz. Burada sayılı her
bir Kuruluşun görev, yetki ve sorumluluklarının ayrıntılarına çok girmemeyi
tercih etmekle beraber her birinin birbirini tamamlayan bir takım özellikleri
olduğunu da ifade etmekte fayda görüyorum.

Bu noktada, Kamu Denetçiliği Kurumunun sporla kesiştiği kısma ve Çalıştay
boyunca vurgulanan Anayasa’nın spora ilişkin maddesine burada değinmenin
yerinde olacağını düşünüyorum.

Anayasanın “Sporun geliştirilmesi ve tahkim” başlıklı 59’uncu maddesinde
2011 yılında yapılan değişiklik ile eklenen fıkrada; “(Ek fıkra: 17/3/2011-6214/1
md.) Spor federasyonlarının spor faaliyetlerinin yönetimine ve disiplinine iliş-
kin kararlarına karşı ancak zorunlu tahkim yoluna başvurulabilir. Tahkim ku-
rulu kararlarına karşı hiçbir yargı merciine başvurulamayacağı” hüküm altına
alınmıştır. Anayasanın “Seçimlerin genel yönetim ve denetimi” başlıklı 79’uncu
maddesinde ise “Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) kararları aleyhine başka bir
mercie başvurulamayacağı” kurala bağlanmıştır.

Dolayısı ile kanun koyucu tarafından YSK’nın kararlarına karşı her türlü başvu-
ru yolu kapatılırken Federasyonların Tahkim Kurulu kararlarına karşı sadece
yargı yolu kapatılarak yargı haricindeki hak arama yolları açık bırakılmıştır.

Diğer yandan, Anayasanın 74’üncü maddesi “Herkesin bilgi edinme ve kamu
denetçisine başvurma hakkına sahip” olduğu hükmünü amir olup 6328 sayılı
Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunun 5’inci maddesinin birinci fıkrası ile Ku-
rumun görevi “… idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü
eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet
anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek,
araştırmak ve idareye önerilerde bulunmak” şeklinde düzenlenmiş; mezkur
Kanunun ikinci fıkrası ile de Kamu Denetçiliği Kurumunun incelemeyeceği is-
tisnalar belirlenerek “Yasama yetkisinin kullanılmasına ilişkin işlemler, yargı
yetkisinin kullanılmasına ilişkin kararlar, Türk Silahlı Kuvvetlerinin sırf askerî
nitelikteki faaliyetleri” Kurumun görev alanı dışında bırakılmıştır. Yukarıda
izah edilen Anayasa ve Kanun maddeleri şu açıdan önemlidir. Hâlihazırda,
Spora ilişkin oluşturulan zorunlu Tahkim mekanizması karşısında hak ihlali
yaşandığını, Tahkim Kurulu kararlarında bir takım hukuka aykırılıklar bulun-
duğunu düşünen kişilerin bu iddialarını öne sürebilecekleri ulusal bir mercii

178 2 MART 2018, ANKARA