Page 173 - Sporda Hak İhlalleri ve Denetim

SPORDA HAK İHLALLERİ VE DENETİM

2. Sportif Yapıların Tahkim Kurulları Tarafından Verilen Kararlara Karşı
Mahkemelere Başvuru Yasağı
Spor uyuşmazlıklarının tahkim yolu ile çözümü uluslararası alanda genel kabul
görmüş bir esastır. Hatta tahkim o kadar hâkim durumdadır ki, bazı istisnalar
hariç, mahkemelere başvuru yolu kapatılmış; mahkemelere başvuranlara kar-
şı disiplin cezaları öngörülmüştür. Örneğin, FIFA Statüsü 2016’nın 59’uncu
80
maddesinde, ulusal federasyonların mahkemelere başvurulmasını önleme yü-
kümlülüğü altında oldukları ifade edilmiştir.
Türk hukukunda, sporun yönetimine ve disiplinine ilişkin uyuşmazlıklarda,
mahkemelere başvuru, bizzat Anayasa tarafından yasaklanmıştır. Anayasa’nın
59(3). maddesinde öngörülen bu yasağa paralel hükümler TFF’nin Statüsü’nde
ve SGM Takim Yönetmeliği’nde de yer almaktadır. TFF’nin Statüsü’nün 61(1).
maddesi uyarınca futbolun yönetimine ve disiplinine ilişkin uyuşmazlıklar hak-
kında hukuk kurullarının dışında başka hiçbir yargı merciine başvurulamaz.
SGM Tahkim Kurulu Yönetmeliği’nin 5(2). maddesinde de aynı yönde bir hüküm
yer almaktadır. Bu maddeye göre, spor federasyonlarının organ ve kurullarının,
sporun disiplinine ilişkin olarak ihtar, kınama, para cezası, küme düşürme, hak
mahrumiyeti, ligden ihraç, tescil iptali, üyeliğin askıya alınması ve üyelikten
ihraç gibi kararları ve sporun yönetilmesine yönelik statü, talimat ve benzeri
hukuki düzenlemeleri, müsabakaların icrası, tatili, ertelenmesi gibi verdikleri
tüm kararlarına karşı sadece zorunlu tahkim yoluna gidilebilir. SGM Tahkim
Kurulu kararları kesin olup, bu kararlara karşı istinaf, temyiz, karar düzeltme
gibi yargı organları nezdinde kanun yollarına başvurulamaz. Bu kararların hu-
kuka aykırı olduğu iddiasıyla tespit, iptal ve tazminat davası açılamaz.

3. Spor Tahkiminde Adil Yargılanma İlkesi ve Etkin Başvuru Hakkının İhlali
1984 yılında CAS’ın da kurulmasıyla beraber spor uyuşmazlıklarının tahkim
yoluyla çözümünün önemi de artmıştır. Ancak spor uyuşmazlıklarında adli yar-
gı yolunun kapatılıp tahkimin zorunlu hale getirilmesi anayasal güvenceler ve
insan hakları açısından bazı sorunları da beraberinde getirmiştir. Nitekim spor
uyuşmazlıklarının tahkim yoluyla çözümünde AİHS’in adil yargılanma hakkına
ilişkin 6. maddesi ile etkin başvuru hakkına ilişkin 13. maddesinin ihlal edil-
diği iddiaları sporcular tarafından sıkça gündeme getirilmektedir . Ayrıca di-
81
siplin cezaları içinde müsabakadan men ve alınan para, ödül ve madalyaların
iadesine ilişkin kararlar, sporcuların ekonomik haklarıyla yakından bağlantılı-
dır. Özellikle spor dışında başka meslekleri olmayan profesyonel sporcuların

80 FIFA Statutes Regulations Governing the Application of the Statutes Standing Orders of the Con-
gress
April 2016 Edition: http://resources.fifa.com/mm/document/affederation/generic/02/78/29/07/fi-
fastatutsweben_neutral.pdf (29.4.2018).
81 AİHM tarafından karara bağlanan davalar için bkz. Larisa Yevgenyevna Lazutina ve Olga
Valeryevna Danilova v. İsviçre (Başvuru No: 38250/03; Antikainen v. Finlandiya (Başvuru No.
38742/97); FC Mretebi v. Gürcistan (Başvuru No. 38736/04); Önder Deniz Kolgu v. Türkiye (Başvuru
No. 2935/07).
2 MART 2018, ANKARA 173