Page 66 - Türkiye'deki Suriyeliler - Özel Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

caydırma yönündeki politikaları, ‘mülteciler’ ve ‘ekonomik sebepli göçmenler’ arasında
zaten sorunlu olan ayrımı daha da güçleştirmiştir. Söz konusu politikalar genellikle,
mültecilerin kanunları ihlal etmeye çalışan insanlar olarak resmedilmesine de yol
açmıştır. 55

2000’li yıllarda da sığınmacılara yönelik özellikle Avrupa genelindeki bu kısıtlayıcı
tedbirler, ekonomik krizle birlikte artarak devam etmiş; 2011 yılından itibaren Suriye
Arap Cumhuriyeti’nde yaşanan siyasi gelişmeler nedeniyle milyonlarca Suriyelinin
ülkesini terk ederek başka ülkelere sığınmak zorunda kalması ile söz konusu caydırıcı
önlemler tarihinde hiç görülmemiş bir noktaya ulaşmıştır. Ülke sınırlarına dikenli teller
ören, mültecilerin gelişini referandumla reddeden, hatta ülkelerine gelen Suriyelilerin
malvarlıklarına el koyan bazı AB ülkeleri bu döneme damgasını vurmuştur.

Batı Avrupa ülkelerinde görülen bu kısıtlayıcı tedbirlerin, her geçen gün dünyanın diğer
bölgelerine de yayıldığı bir gerçektir. Bu konuda önemli bir gelişme de Amerika Birleşik
Devletleri Başkanlığı’na Donald TRUMP’ın gelmesiyle birlikte Suriyelilere yönelik
56
yaşanmıştır. Basın kaynaklarında yer alan haberlere göre , ABD Başkanı TRUMP,
27 Ocak 2017 tarihli “Yabancı Teröristlerin ABD’ye Girişinden Ülkeyi Korumak”
konulu Başkanlık Kararnamesi ile ülkelerindeki savaştan kaçan Suriyelilerin
ABD’ye girişini “kayda değer bir değişim olana kadar” yasaklamıştır. Ayrıca, Suriye
ile birlikte nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan 6 ülkenin (Irak, İran, Libya, Sudan,
Somali ve Yemen) vatandaşlarına da 27 Ocak tarihli bu kararname ile 3 ay boyunca
vize kısıtlaması getirilmiştir. Her ne kadar söz konusu kararname hakkında ilk aşamada
yürütmeyi durdurma kararı verilmiş olsa da, ABD Adalet Bakanlığı’nın kararı temyiz
etmesiyle, ABD Yüksek Mahkemesi tarafından söz konusu kararname 2017 Haziran
ayında kısmen onaylanmış ve nüfusunun çoğunluğu Müslüman 6 ülkenin (Suriye, İran,
Libya, Sudan, Somali ve Yemen) vatandaşlarını etkileyecek olan vize yasağı 3 ay boyunca
bazı değişikliklerle birlikte uygulanmaya başlanmıştır.

Yaşanan insani dram karşısındaki bütün bu gelişmeler, kısıtlayıcı politik tedbirler ve
devletlerin sadece güvenlik odaklı uygulamaları, insanlığın ortak vicdanı üzerinde kolay
giderilemeyecek izler yaratmaktadır. Uluslararası koruma alanındaki literatürü Avrupa
57
ülkeleri geliştirmiş olsa da, BMMYK verilerine göre , dünyada halen 65,6 milyon
olarak bilinen ‘zorla yerlerinden edilmiş kişi’den sadece % 17’si Avrupa ülkelerinde
yaşamaktadır. Bunların büyük çoğunluğu ise gelişmekte olan ülkeler ya da son derece

55 A.g.e.
56 Bkz. Anadolu Ajansı ve BBC tarafından yapılan haberler (http://aa.com.tr/tr/dunya/trumpin-abdye-
giris- yasagini-iptal-eden-mahkeme-kararina-onay/746302; http://aa.com.tr/tr/dunya/trumpin-vize-yasagi-
yururluge- girdi/851393 ve http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-38772810; erişim tarihi: 20/08/2017.

57 BMMYK resmi verileri için bkz. http://www.unhcr.org/figures-at-a-glance.html ve http://data.unhcr.org/
syrianrefugees/regional.php; erişim tarihi: 02/02/2018.

66 TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER ÖZEL RAPORU