Page 144 - temel-haklar
P. 144
Anayasa’nın hükmüne uygun olarak” hakim teminatında” yapılacağı-
nın ifade edilmek istendiği açıktır. “Yargı Mercii” ayrı “Yargı Organı” ve
“Mahkeme” çok ayrı kavram ve oluşumlar olduğu izahtan varestedir.
4. YSK hiçbir zaman “Yargı Organı” veya “Mahkeme” değildir. YSK
“Yargı organı” veya “Mahkeme” olsaydı Anayasada açıkça yazılma-
sı gerekirdi. Oysa 3 üncü Bölüm, I-II başlığı altında yargı ve Yüksek
Mahkemeler tek tek sayılmıştır. Diğer bir anlatımla YSK, mahkemeler
ve yargı organları gibi çalışmamaktadır. En önemlisi gerçek anlam-
da aleniyet unsuru yoktur. Sav, savunma ve hüküm üçlüsü yani yar-
gı makamlarının omurgası yoktur. YSK kararlarına etkin bir başvuru
imkanı olmadığı gibi, yargı kararlarında olduğu gibi kanun yoluna
başvurulması vb. gibi mahkeme ve yargılamada aranan hiçbir unsur
bulunmamaktadır. Kurul Yüksek Yargıçlardan da oluşsa, idari eylem
ve işlemde bulunan bir “ Kurul” dur. Kurul halinde çalışmaktadır. Yar-
gılama yapmamakta, mahkemeler gibi hüküm verememektedir. Yargı
denetiminde seçimlerin yapılmasından murad edilen hakimlik temi-
natı altında bağımsız ve tarafsız olmalarından kaynaklanan bir güven
unsuru olmasıdır. YSK ve İl Seçim Kurulu’nun hakimlerden oluşması,
İlçe Seçim Kurulu Başkanının hakim olması, kurulları “Yargı organı”
ve “Mahkeme” olarak kabul etme sonucunu doğurmaz. Anayasa Mah-
kemesi’nin 2015/6723 Başvuru nolu kararının 40 ıncı paragrafında
YSK’nın yargı organı olduğuna dair başvurucunun iddiası incelenmiş,
yetkisi olduğu halde yargı organı olduğunu ifade etmediği gibi parag-
raftan benimsendiğinin de söylenemeyeceği, bu gerekçeden hareketle
değerlendirmemize benzer yoruma ulaştığı sonucuna vardığı anlaşıla-
caktır. Dolayısıyla YSK Yargı organı veya mahkeme olmayıp idari bir
kurul ve Kurumdur.
5. Diğer yönden 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu hakkındaki
Kanun’un 1, 5 ve 17 inci maddeleri çok açık olup, YSK veya benzeri
idari kurul eylem ve işlemleri koşullar oluştuğunda, Kamu Denetçiliği
Kurumu tarafından incelenip, araştırılabilecek ve denetlenebilecektir.
Yasamız, 298 sayılı ve bu Kanunla seçimle ilgili kanunlara göre son-
radan ve özel bir Kanun olarak 29/12/2012 tarihinde yürürlüğe gir-
miştir. Kanun koyucu deyim yerinde ise “abesle iştigal etmez.” Eğer
YSK kararlarını Kamu Denetçiliği Kurumu’nun inceleyemeyeceğini
benimseseydi, “Kurumun görev alanı dışında” sayılan 5 inci mad-
deye ilave ederdi. Örneğin, kanunkoyucu KDK’nın YSK kararlarını
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 139