Page 220 - temel-haklar

protokolde açık olmasa da mahkeme içtihadıyla geliştirilen diğer ölçü-
te olan bireysel yararla kamu yararı arasında adil bir denge kurması-
na bağlıdır. Oysaki olayda kamu yararı düşüncesiyle hareket edilirken
hiçbir tazminat ödenmemesi dengeyi bozmuştur. Tazminat ödenme-
mesine ilişkin haklı bir gerekçe de gösterilememiştir. Mülkiyetten yok-
sun bırakan bir el atmanın kamulaştırma işlemiyle gerçekleştirilmesi
gerekirken böyle yapılmamış, el atmanın haklılığı kanıtlanamamıştır.

Sarıca v. Türkiye:
Mahkeme bu kararında, kamulaştırmasız el atmanın haksız ve hu-
kuka uygun olmayan bir eylem olduğunu hatırlatmıştır.
Tazminat bedelinin belirlenmesinde, hesap tarzı bakımından, “Ka-
mulaştırma Kanunu’nun değer biçme yöntemine ilişkin hükümleri-
nin” kıyasen uygulanıyor olması Mahkemece doğru bulunmuştur.
Mahkemeye göre, tazminat niteliğinde olan kamulaştırmasız el at-
maya dayalı dava sonucu hükmedilen meblağlar, Anayasa’nın 46’ncı
maddesinin son fıkrasının kapsamı dışında kalmamalıdır ve bu meb-
lağlara iç hukukta karar kesinleştikten sonra kamu alacaklarına uygu-
lanan en yüksek faiz oranının uygulanması gerekmektedir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu E:1956/1-
K:1956/6 Kararı:
“Usulü dairesinde istimlak muamelesine tevessül edilmeksizin gay-
rimenkulü yola kalbedilen şahsın, esas itibariyle, gayrimenkulünü yola
kalbeden amme hükmi şahsiyeti aleyhine meni müdahale davası aç-
mağa hakkı olduğuna, ancak dilerse bu fiili duruma razı olarak, mülki-
yet hakkının amme hükmi şahsiyetine devrine karşılık gayrimenkulü-
nün bedelinin tahsilini de dava edebileceğine ve isteyebileceği bedelin
de mülkiyet hakkının devrine razı olduğu tarih olan dava tarihindeki
bedel olduğuna 16.05.1956 tarihinde ilk toplantıda ittifakla karar ve-
rildi.”
(“Kamu tüzel kişiliği tarafından istimlak edilmeksizin taşınmaz
malı yola çevrilen (kalbedilen) kimsenin, el atmanın önlenmesi dava-
sını açmaya hakkı vardır. Ancak dilerse mülkiyetin devri karşılığı ta-
şınmaz malın bedelini o kamu tüzel kişiliğinden dava edebilir. İsteye-
bileceği bedel taşınmazın dava tarihindeki bedelidir.”)

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 215