Page 50 - temel-haklar

c. 1111 sayılı Askerlik Kanununda paranın iadesi için bir zamana-
şımı öngörülmediğinden, bu nedenle 5018 sayılı Kamu Mali Yöneti-
mi ve Kontrol Kanunundaki zamanaşımına ilişkin hükümler dikkate
alınmalıdır. 5018 sayılı Kanunun 34. maddesi “…malın alındığı veya
hizmetin yapıldığı mali yılı izleyen BEŞİNCİ YILIN sonuna ka-
dar talep edilmeyen emanet hesaplarındaki tutarlar bütçeye gelir kay-
dedilir. Gelir kaydedilen tutarlar, mahkeme kararı üzerine ödenir….
İlgili olduğu mali yılın sonundan başlayarak beş yıl içinde alacaklıları
tarafından geçerli bir mazerete dayanmaksızın, yazılı talep edilme-
diğinden veya belgeleri verilmediğinden dolayı ödenemeyen borçlar
zamanaşımına uğrayarak kamu idareleri lehine düşer” hükümlerini
içermektedir.
d. “Şikâyet Konusuna İlişkin Uygulamalar” başlığı altında özetle-
nen AYİM kararında “sebepsiz zenginleşme kuralının temelin-
de adalet kavramının yer aldığı, özel hukuk ilişkilerinde se-
bepsiz zenginleşmenin Borçlar Kanununun 61 nci maddesinde
düzenlendiği, özel hukukumuzdaki bu düzenlemelerden idare
hukukunun esinlenerek idarenin, sebepsiz zenginleşmeye da-
yalı sorumluluğunun idare hukukunda bir sorumluluk ilkesi
olarak geliştiği ve sebepsiz zenginleşmenin idare hukukunda
da tanzim borcunun doğumuna yol açtığı” tespit edilmiş olup; bu
yaklaşım çerçevesinde de somut olayımızda 6098 sayılı Borçlar Kanu-
nunun 77 nci maddesinde düzenlendiği üzere idare lehine bir sebep-
siz zenginleşmenin gerçekleştiği ve 82 nci maddede belirtildiği üzere
“sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakkının hak sahibinin geri
isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve
her hâlde zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten başlayarak on
yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar” hükmünün gözetilmesinin
mümkün olduğu değerlendirilmiştir.
e. Somut olayımızda, 1111 sayılı Kanunun geçici 46 ncı mad-
desi uyarınca çıkartılan Bakanlar Kurulu Kararında zamanaşı-
mı süresi, 5018 ve 6098 sayılı Kanunlar hilafına “6 ay” olarak
belirlenmiş; şikayet sahiplerinden ilki kapsam dışına çıkartıl-
dıktan sonra 9 ay, ikincisi ise 7 ay içinde para iadesi için ilgili
Askerlik Şubesine başvurmuşken, bu talepleri 1111, 5018 ve
6098 sayılı Kanunlara aykırı olan çıkartılan ikincil mevzuata
(Bakanlar Kurulu Kararına) dayandırılarak reddedilmiştir.

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 45