Page 826 - temel-haklar
P. 826
sözleşmenin esaslı noktalarında uyuşmuşlarsa, ikinci derecedeki nok-
talar üzerinde durulmamış olsa bile, sözleşme kurulmuş sayılır………..”
hükmüne haizdir.
10. 492 Sayılı Harçlar Kanununun “ harç alma ölçüleri “ baş-
lıklı 60 ıncı maddesinde; “Tapu ve kadastro harçları, (4) sayılı tari-
fede yazılı işlemlerden, işlemlerin nevi ve mahiyetine göre, değer esası
üzerinden nispi veya maktu olarak alınır”,
10.1. Aynı Kanunun “Kayıtlı değer, emlak vergisi değeri”
başlıklı 63 üncü maddesinin değişik 2 inci fıkrasında “Gayri-
menkul devir ve iktisaplarında tapu ve kadastro harcı, emlak vergisi
değerinden az olmamak üzere, beyan edilen devir ve iktisap bede-
li üzerinden hesaplanır.”, değişik 4 üncü fıkrasında; “Tapuda ya-
pılan işlemden sonra, emlak vergisi değerinden daha düşük bir bedel
üzerinden harç ödendiğinin veya beyan edilen devir ve iktisap bedeli-
nin gerçek durumu yansıtmadığının tespit edilmesi halinde, aradaki
farka isabet eden harç ikmalen veya resen tarh edilir.”,
10.2. Yine mezkur Kanunun “Harcın Nispeti” başlıklı 64 üncü
maddesinin 1 inci fıkrasında da “ Tapu ve kadastro harçları (4) sayı-
lı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır.” düzenlemeleri mevcuttur.
11. 492 Sayılı Harçlar Kanununa ekli 4 nolu tarifenin 20 inci
maddesinin a fıkrasında gayrimenkullerin ivaz karşılığında devir ve
iktisabında gayrimenkulün beyan edilen devir ve iktisap bedelinden az
olmamak üzere emlak vergisi değeri üzerinden devir eden ve devir alan
için ayrı ayrı binde yirmi oranında tapu harcı alınacağı belirtilmiştir.
B. Şikayet Konusuna İlişkin Uygulamalar
12. Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunun 14/05/1999
tarihli 1998/352 Esas 1999/272 Karar sayılı ilamında 492 Sayı-
lı Harçlar Kanununa ekli 4 nolu tarifenin 20 inci maddesinin
a fıkrası hükmü ile öncelikle devir ve iktisap bedelinin harca
esas olmasını öngörürken bu bedelin emlak vergi değerinden düşük
olamayacağının kabul edildiği belirtilmiştir.
C. Kamu Denetçisi Zekeriya Aslan’ın Kamu Başdenetçisi’ne
Önerisi
13. Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma ne-
ticesinde; İdarece, tapu harcının şikayetçi tarafından beyan edildiği
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 821