Page 147 - yargi-ozel-raporu
P. 147
şılmaktadır. Uyuşmazlıkların, alanında uzman ihtisas mahkemeleri
tarafından çözümlenmesi yönünde tüm dünyada genel bir eğilim
olduğu görülmektedir. İhtisas mahkemeleri, etkinlik ve verimliliği-
nin sağlanmasında en önemli araç olarak tavsiye edilmektedir. Bu
102
anlamda tüketici, aile, çocuk, iş, kadastro, fikri ve sınai haklar hukuk
ve ceza mahkemeleri, Türk yargı sistemindeki ihtisas mahkemeleri
örneklerindendir. Sözleşmede de kabul edilen ve “herkesin alanında
uzman hâkimler tarafından davasının makul bir sürede görülmesini
isteme hakkına sahip olduğu” ilkesinden hareketle ihtisas mahke-
melerinin kurulmasındaki en önemli amaç, alanında uzmanlaşmış
hâkim ve mahkemeler eliyle yargısal süreçlerde etkinlik ve verimli-
liğin sağlanmasıdır. Özellikle büyükşehirlerde bulunan mahkemele-
rin iş yükü ekonomik hayatın ilerlemesi ile hukuk bilgisinden başka
ekonomik ve teknik bilgileri de içine alan uyuşmazlıkların oluşma-
sıyla daha da artmaktadır. Mahkemeler mevcut davaların yanında
bu karmaşık uyuşmazlıkların daha sağlıklı çözümü için söz konusu
konularda uzmanlaşmış hâkim ve savcılar ile diğer personelin görev
yaptığı ihtisas mahkemeleri yaygınlaştırılmalıdır. Ayrıca alternatif
çözüm yolları cazibeli hale getirilemiyorsa iş yükünün ve ekonomik
hayatın yoğun olduğu yerlerde ticaret, iş ve tüketici mahkemelerinin
sayısı arttırılmalıdır. Bu durum hukuk yargılamasında hâkimlerin
daha sağlıklı ve doğru karar vermesini sağlayacaktır.
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
(239) Aile mahkemelerinin çalışma esaslarına ilişkin düzenlemeler
yapılmalıdır. Bu konuda yapılabilecek çalışmalara aşağıda şu şekilde
değinilmiştir:
a) Aile mahkemelerince hükmedilen yoksulluk ve iştirak nafaka-
larının yıllar içinde artışına yönelik olarak yoksulluk veya iştirak
nafakasının ilgili tarafın talebi olmaksızın mahkeme tarafından
belirli dönemlerde enflasyon oranında (veya belirlenecek başka
bir kritere göre) resen artırılabilmesi yönünde yasal düzenleme
yapılması bu mahkemelerin iş yükünü azaltacaktır.
b) 4787 sayılı Kanunun, aile mahkemelerinin yargılama usulüne
ilişkin 7 nci maddesinin birinci fıkrasına göre, aile mahkemeleri,
önlerine gelen dava ve işlerin özelliklerine göre, esasa girmeden
102 Adalet Bakanlığı 2015 Yargı Reformu Stratejisi, sf. 45-46.
120