Page 240 - yargi-ozel-raporu
P. 240
KARMA MODEL (Amerikan ve Kıta Avrupası modelini birlikte içeren yaygınlaştırılmış ve mer- kezi sistem - mixed system) Karma sistemde; Hem yaygın bir sistem olan Amerikan modelinden hem de merkezi bir sistem olan Kıta Avrupası modelinin unsurları bir araya getirilerek bir anayasallık denetimi gerçekleş- tirilmektedir. Karma Modelde anayasallık denetim yap-
Anayasaya uygunluk denetimi Anayasa Konseyi kabul edilmiş Anayasa Konseyi çoğunlukla Bu Mahkeme, yasaların de- Kanunların anayasaya uygun- bulunabilir Bu model çok yaygın değildir.
FRANSA MODELİ yapmak üzere mahkeme niteliği tartışmalı olan bağımsız bir Ana- yasa Konseyi (Conseil Constituti- onnelle) tesis edilmiştir. ancak onaylanmamış kanunların anayasaya uygunluğunu denetler. önleyici nitelikli bir denetim (ex ante denetimi) yapmaktadır. netimini yüksek oranda önleyici denetim (ex ante) ve az sayıda da olsa (özellikle seçim ko
AVRUPA MODELLERİ (Anayasaya uygunluk denetiminin Anayasa Mahkemesi veya başka belli bir kurum aracılığıyla gerçekleş- tiren merkezi sistem – concentrated system) İNGİLTERE MODELİ Kanunların anayasaya uygunluk denetimini yapmak üzere bağımsız bir Anayasa Mahkemesi tesis edilme- miştir. Bu model Amerikan bir Modeli veya Kıta Avrupası Modeli olarak da tar
KITA AVRUPASI (Avusturya -Almanya) MODELİ Avrupa ülkelerinin çoğunda benimsenen mo- del budur. Anayasa Mahkemesi, Hans Kelsen’nin 1920 yılındaki normlar hiyerarşisi teorisine göre ka- nunların üst norma aykırılık taşıması halinde sağlayarak iptalini tamamen veya kısmen nevi “negatif yasa koyucu” olarak faaliyet gerçek- leştirmektedir. Kanunları
AMERİKAN MODELİ (Anayasaya uygunluk denetiminin yay- gınlaştırıldığı merkezi olmayan sistem –diffuse system) Bağımsız bir Anayasa Mahkemesi yoktur. Her mahkeme, hukuki normları, ana- yasaya uygun olup olmadıkları açısından denetleme yetkisini haizdir. Anayasanın yorumlanması ile hukuki eylem ve hukuki tasarrufların anayasallığı hususunda son söz ise
Bu sistemde;
ABD’dir.
Tablo-5: Anayasallık Denetim Modelleri (ABD, HOLLANDA
213