Page 295 - yargi-ozel-raporu

lunmayan, krala danışmanlık yapan idari bir organ niteliğindeydi.
Önüne gelen kanun ve kararname tasarıları konusunda görüş bil-
dirmekte, vatandaş talepleri konusunda sadece öneride bulunmak-
taydı. Fransız Danıştay’ının temeli 24/05/1872 tarihli Kanuna
249
dayanmaktadır. Bu yasayla, idari uyuşmazlıkları nihai olarak çözüm-
leme yetkisi Fransız Danıştay’ına verilmiştir. 250
(528) Günümüz Fransız Danıştay’ı idari görüş ve danışmanlık hiz-
metini Türkiye’nin aksine sıklıkla kullanmaktadır. Danıştay’ın
251
yargısal olmayan bu görevlerine ilişkin tartışma oldukça eskidir.
AİHM 1995 yılında verdiği PROCOLA kararında, danışma ve yar-
gısal işlevlerin birlikteliğini Sözleşmenin 6 ncı maddesiyle teminat
altına almış, adil yargılanma hakkının gerektirdiği tarafsızlık ilke-
si açısından ise sakıncalı bulmuştur. Fransa’da yürütme organına
252
tavsiye vermek üzere, Danıştay’ın 5 tane özel olarak görevlendirilmiş
dairesi bulunmaktadır. Fransız Danıştay’ı bir temyiz dosyasını 8-9
ayda karara bağlarken, görüş bildirme görevini 1-2 hafta içerisinde
ifa etmektedir. Hükümet kanun tasarılarıyla ilgili Danıştay’a başvur-
mak zorunda olup bu görüşle bağlı değildir. Ancak hükümet Fransız
Danıştay’ının görüşüne uymazsa, Danıştay’ın bunu Anayasa Kon-
seyine götürme yetkisi bulunmaktadır. Konsey tasarıyı anayasaya
aykırı bulması halinde tasarı yasalaşamaz. Fransa Danıştay’ı 1989
253
tarihli NİCOLO kararında AB mevzuatına paralel olarak hazırla-
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
nan düzenlemeler karşısında, AB hukukunun üstünlüğünü kabul
etmiştir. Yani ortaya çıkan bir uyuşmazlıkta hükümetin geç kaldığı
anlaşılırsa, davacılar bu hususta kendilerine AB hukukunun uygu-
lanmasını talep edebilmektedir.
254
(529) Fransız idari yargısında, Türk hukukunda olduğu gibi ida-
renin bütün işlemleri hukuka uygunluk karinesinden yararlan-
maktadır. Yani dava açılmış olması, idarenin işleminin uygulaması-
nı otomatik olarak durdurmaz. Yasada dava açılmasıyla yürütmenin

249 PACTEAU, age, sf. 599.
250 AKBABA, Ahmet, Fransız İdari Yargı Sistemine Bir Bakış, Ankara Barosu Der-
gisi, 2014, S. 2, sf. 450; SAYHAN, age, sf. 67.
251 AKBABA, age, sf. 450; PACTEAU, age, sf. 605.
252 PACTEAU, age, sf. 607; TAN, Turgut, age, sf. 619.
253 AKBABA, age, sf. 451.
254 AKBABA, age, sf. 452.

268