Page 299 - yargi-ozel-raporu

farklı yorumundan kaynaklanan çok sayıda dava ile karşılaşan Fran-
sız idare mahkemeleri, bu dosyalardan birini acilen karara bağlayıp
Danıştay’a göndermekte, Danıştay ise bu dosyayı acilen inceleyip
uyuşmazlık hakkında karar vermektedir. Böylece sadece içtihat fark-
lılıklarının önüne geçilmemekte, dava dosyalarının yıllarca ilk derece
mahkemeleri ile yüksek yargı mercileri arasında gidip gelmesinden
kaynaklanan uzun yargılama süreleri de kısaltılmış olmaktadır. Bu
uygulamaya seri (pilot) dava uygulaması da denilmektedir. 275

(535) Fransa’da anayasaya uygunluk denetimi önleyici ve soyut bir
denetimdir. Kanunun Cumhurbaşkanı tarafından yayınlanmasın-
dan önce, önleyici bir amaçla uygulanır. Denetim kural olarak ih-
tiyari olup Anayasa Konseyine sunulmaları zorunlu olan, yalnızca
Anayasayla ilgili kanunlar ile parlamenter meclisin tüzükleri için
denetim mecburidir. Bu denetim yoluna Cumhurbaşkanı, Senato
Başkanı, Millet Meclisi Başkanı ve belli sayıda parlamenter başvu-
rabilmektedir. 276

(536) Fransa’da ayrı askeri ceza ve usul yasası bulunmasına rağmen
Paris askeri mahkemeleri dışında askeri mahkemeler teşkilatı ve As-
keri Yargıtay kaldırılmıştır. Fransa’da barış döneminde Paris Askeri
Mahkemesi dışında ayrı bir askeri yargı teşkilatı mevcut değildir. 277

1.2. İsveç
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
(537) İsveç’te genel adli mahkemelerde üç aşamalı bir yargı sistemi
bulunmaktadır. Bu sistemin ilk aşamasını yerel mahkemeler, ikinci
aşamasını istinaf mahkemeleri ve son aşamasını Yüksek Mahkeme
teşkil etmektedir. Yerel mahkemelerin ara kararları ve nihai kararla-
rı ile geçici tedbirleri aleyhine istinaf yoluna başvurulabilmektedir.
Belirli bir miktarın altında kalan davaların istinaf incelemesi yapı-
labilmesi izne tabidir. İstinafa başvuran taraf, düzeltilmesini istediği
hususu ve gerekçesini açıkça belirtmelidir. Taraflar anlaşsa dahi yeni

275 AKBABA, age, sf. 444; SANCAKDAR, age, sf. 2278.
276 JOZEAU, Leon, Fransız Anayasa Mahkemesi, Anayasa Yargısı Dergisi, C. 4,
1987, sf. 53-55.
277 SELÇUK, Sami, Kara Avrupa’sı Hukuk Dizgesinde Askeri Yargı-II, http://
www.timeturk.com/tr/makale/sami-selcuk/kara-avrupa-si-hukuk-dizgesin-
de-askeri-yargi-ii.html, (Erişim Tarihi: 10/03/2016)

272