Page 314 - yargi-ozel-raporu

(574) Özel veya teknik bilgisi nedeniyle başvurulacak bilirkişinin
hiçbir etki altında kalmadan, objektif ilkeler çerçevesinde görevini
yapması gerekmekte olup bu ihtiyaca binaen usul kanunlarında bi-
lirkişiler hakkında hâkimler gibi ret müessesesi de düzenlenmiştir.

(575) Yargı sistemimizin en tartışmalı sorunlarından olan bilirki-
şilik konusundaki eksikliklerin giderilmesine yönelik 2011 yılında
HMK’nın değiştirilmesiyle başlayan süreç, “Bilirkişilik Kanunu”
taslağı, AB ve Adalet Bakanlığının eş finansmanı ile sağlanan “Ge-
liştirilmiş Bilirkişilik Sistemi Projesi” gibi çeşitli çalışmalarla gelişti-
rilmektedir.
1.1. Ceza Yargılaması Açısından

(576) CMK’nın 62 ve devamı maddelerinde bilirkişilik müessesesi
düzenlenmiştir. Anılan Kanunun 63 üncü maddesinde çözümü uz-
manlık, özel ya da teknik bilgi gerektirmeyen, hâkimlik mesleğinin
gerektirdiği genel ve hukuki bilgi ile çözümlenmesi mümkün olan
konularda bilirkişi dinlenilemeyeceği hususu düzenlenmiştir. Görül-
mekte olan davada hangi konunun meslekî bilgi ile çözümlenebilece-
ğine, hangisinin uzmanlık ya da özel veya teknik bilgi gerektirdiğine Bölüm 7 Bilirkişilik ve Hâkimlerin Eğitimi
karar verme yetkisi kural olarak hâkime tanınmış olmakla birlikte,
bazı durumlarda (örneğin; sanığın akıl sağlığının tespiti, ölünün adli
muayenesi ve otopsi ile sahtecilik suçları, senetler, belgeler, para vb.
üzerindeki incelemelerde) bilirkişiye başvurma zorunluluğu bulun-
maktadır.

(577) Aynı Kanunun 64 üncü maddesinde ceza mahkemelerinde
bilirkişinin atanmasında hâkimlerin ihtiyaç duyacağı farklı ihtisas
alanlarında bilirkişilerin yer alacağı listenin, il adlî yargı adalet ko-
misyonlarınca oluşturulacağı öngörülmüştür. Adalet Bakanlığınca
bu hükme dayanılarak Ceza Muhakemesi Kanununa Göre İl Adlî
Yargı Adalet Komisyonlarınca Bilirkişi Listelerinin Düzenlenmesi
Hakkında Yönetmelik hazırlanarak her yıl için bilirkişi listeleri dü-
zenlenip uygulamaya konulmuştur.

287