Page 73 - yargi-ozel-raporu

kemeye göre, kaçma tehlikesi, sadece suç için öngörülen cezanın
ağırlığı dikkate alınarak değerlendirilemez; kaçma tehlikesi, bir dizi
başka sebebe dayandırılmak zorundadır. Bu sebepler, kaçma tehli-
kesinin varlığını ya teyit eder ya da tutukluluğu haklı kılacak kadar
ağır görülmez (Letellier, §43; Mansur, §55; Yağcı ve Sargın, §52) .
37
(97) Tutuklu yargılama süreleri ile ilgili olarak yakın zamanda Ana-
yasa Mahkemesi (AYM) tarafından terör davalarına ilişkin bir karar
alınmıştır. 02/08/2012 tarihli 6352 sayılı “Yargı Hizmetlerinin
38
Etkinleştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve
Basın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesi
Hakkındaki Kanun” da (Üçüncü Yargı Paketi) öngörüldüğü üzere,
Türk mevzuatı tutuklu yargılama süresinin devletin güvenliği, ana-
yasal düzen, milli savunma veya devlet sırlarına karşı işlenen suçlar
için 10 yıla kadar uzatılabilmesine izin vermektedir. AYM, bu sü-
renin Anayasanın 2 nci, 13 üncü ve 19 uncu maddelerinin ihlali
anlamına geldiği kararını vererek söz konusu hükmü iptal etmiş, de-
ğiştirilmesi veya yeniden yazılması için Meclis’e göndermiştir. Bu ka-
rarın toplum tarafından olumlu veya olumsuz karşılandığına dair bir
tespit yapılamamışsa da, tutuklama sürelerini kanunla belirlemekten
ziyade denetimli bir mekanizmayla ve aşağıdaki paragraftaki eleştiri-
ler karşılanmak kaydıyla hâkime takdir hakkının tanınması yerinde
olacaktır. Bu düzenlemenin iptal edilmesi en ağır suçlarda dahi kısa
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
sürede tahliye edilme riskini gündeme getirmekte; mağduriyetlere,
toplumsal barış ve adalet duygusunun zedelemesine neden olma teh-
likesi taşımaktadır.

(98) Mahkemeler tarafından tutukluluk kararlarının gerekçelendi-
rilmemesi, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserinin 2012 yılına
ilişkin raporunda şöyle belirtilmiştir. “AİHM’nin tanımladığı sorun
uygulamada devam etmektedir ve tutuklamaya ilişkin şüpheler ol-
duğu” şeklinde kanunun lafzı tekrar etmektedir. (… ) Bir çok da-
vada hakimlerin verdikleri kararda şüphenin tam nedenlerini belirt-
medikleri, adaletten kaçmaya ya da adalete müdahale riskine ilişkin
spesifik delilleri değerlendirmedikleri ve savunmanın dikkatlerine

37 DOĞRU, age, sf. 39.
38 Anayasa Mahkemesinin 04/07/2013 tarihli ve 2012/100 E., 2013/84 K. sayılı
kararı.

46