Page 74 - yargi-ozel-raporu
P. 74
sunabildiği herhangi bir nedeni nadiren kabul ettikleri görülmek-
tedir.” 39
(99) Sözleşmenin 3 ve 5 inci maddeleri kapsamında hakları ihlal edi-
len kişilerin zararlarının tazmin edilmesi ile ilgili olarak, CMK’nın
141 ve 142 nci maddelerinde CMUK’tan farklı olarak bu konuda
ayrıntılı düzenlemeler yapılmıştır.
9.2. Tazminat İstemi
(100) Tazminat talebi ancak ceza davası sona erdikten sonra yapıla-
bileceğinden, AİHM bu çözüm yolunu etkili bulmamıştır. Ancak Bölüm 1 Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Ceza Yargılaması, Soruşturma ve Kovuşturma
Yargıtay 12. Ceza Dairesi tarafından 2012 yılında sonuçlandı-
rılan birçok karara göre, yasal olarak öngörülen süreden daha
uzun bir süre ile gözaltında tutulduğu iddia edilen kişilerin taz-
minat davası açmak için davanın sona ermesini beklemeleri ge-
rekmemektedir. Ceza yargılama sistemimizde hâkim ve savcılar,
40
gözaltı ve tutuklama kararlarının mağdur haklarını da gözeterek ge-
rekli görülen durumlarla sınırlı olarak verilmesine dikkat etmelidir.
(101) 18/06/2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun ile CMK’nın 141 inci
maddesine eklenen dördüncü fıkra gereği; devletin ödediği tazmi-
nattan dolayı görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle
görevini kötüye kullanan hâkimler ve Cumhuriyet savcılarına bir
yıl içinde rücu edilebileceği hüküm altına alınmıştır. Kanun mad-
desinden açıkça anlaşıldığı üzere hâkime, haksız tutuklama halin-
de rücu davası açılabilmesi için görevi kötüye kullanma suçundan
mahkûmiyeti gerekmektedir. Söz konusu düzenleme gereği, haksız
tutuklama halinde tazminat taleplerinin ilgili hâkime rücu edilmesi
durumunda, (hâkimlerin veya mahkemelerin tutuklama kararı ver-
mekten çekinmelerine neden olabilecek bir risk varsa da) hâkimlerin
bu konuda daha duyarlı davranacağı şüphesizdir.
39 Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Thomas Hammarberg’in, 10-14 Ekim
2011 tarihinde Türkiye’ye yaptığı ziyaret sonrasında hazırladığı, Türkiye’de
Adaletin İdaresi ve İnsan Haklarının Korunması Raporu, Strazburg, 10 Ocak
2012, sf. 35.
40 Yargıtay 12. Ceza Dairesinin 15/05/2012 tarihli ve 2011/20114 E.,
2012/12183 K. sayılı kararı; 17/09/2012 tarihli ve 2012/20227 E., 2012/1881
K. sayılı kararı; 03/01/2013 tarihli ve 2012/24083 E., 2013/1 K. sayılı kararı.
47