Page 273 - kdk_yillik_rapor2018

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

ve davranışlarının olumsuz etkisinden kaynaklanabildiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle
çocuklara küçük yaştan itibaren çocuk hakları eğitimi verilmesinin önemli olduğu ve
hak arama bilincinin yaş gruplarına özgü ve uygun yöntemlerle geliştirilmesinin faydalı
olacağı değerlendirilmektedir.

Ailelerin konuya yönelik bu yaklaşımının değiştirilmesi uzun vadeli bir süreç gerektirmekte
ise de, Kurumumuzca çocuk başvuruları sonrasında meslek elemanlarınca yapılan
görüşmelerde ebeveynlere de ulaşılmakta, çocuklarının Kamu Denetçiliği Kurumuna
başvurmaları suretiyle gösterdikleri hak arama bilincini teşvik etmelerinin önemi
açıklanmakta ve çocuk hakları konusunda ebeveynlerde farkındalık oluşturulmasına
katkı sağlanmaktadır.

6.4.10 Mülteci Çocukların Eğitim Hakkına Erişimi, Diğer Çocuklarla Eşit
Haklardan Faydalanma Hakkı ve Çocuklara Yönelik Ayrımcılık Yapılmaması

Suriye uyruklu çocukların eğitim sistemi içinde uğradıkları şiddet ve akran zorbalığı
konusunda Kurumumuza yapılan çocuk başvurularında bazı mülteci çocukların
okulda maruz kaldıkları olumsuz tutum ve davranışlar nedeniyle devamsızlık yapmak
zorunda kaldıkları ve okul idarelerinin, mülteci çocukların uyum süreci bağlamında ele
alınabilecek nitelikteki sorunlara çözüm sağlamakta sınıf mevcutlarının fazla olması,
aynı okulda çok sayıda mülteci öğrenci bulunması, dil ve kültür farklılığı gibi beşeri
unsurlar nedeniyle, mülteci ailelere erişimde ortaya çıkan zorlukların da etkisiyle
mevcut imkânlar dâhilinde yetersiz kaldığı kaydedilmektedir.
Başvurularla ilgili inceleme ve araştırmalarda başvuran çocukların Türkçe okuma-yazma
becerilerinin eksik olduğu, genellikle mülteci çocukların okul ortamında sosyalleşme
sürecinde dil engelini aşmalarının beklendiği, ağırlıklı olarak yerleştirildikleri bazı
okullarda Türkçe dil kurslarının mevcut olmadığı, çok sayıda mülteci çocuğun bir
arada yerleştirildiği okullarda uyum sürecinin zorlaştığı ve bunun mülteci çocukların
kendi aralarında gruplaşmasına yol açtığı, Milli Eğitim Bakanlığınca mülteci çocuklarla
çalışma konusunda okul yönetimleri ve öğretmenlere yasal çerçeve ve uyum süreci
hakkında genelge yayınlanmakla birlikte mülteci öğrencilerin vaka odaklı takip
sisteminde sorunlar yaşandığı, okul yetkililerinin mülteci çocukların ikamet adresine
ulaşmada güçlük çektiği, bazılarının e-okulda adres kaydının bulunmadığı veya
adreslerin güncellenmediği, bu nedenlerle dil sorunu olan mülteci çocukların okulda
şiddet eylemlerine dâhil olması halinde genellikle okul devamsızlığına yöneldiği,
diğer taraftan öğretmenlerin mevcudu yüksek sınıflarda karşı karşıya kaldıkları uyum
sorunları bağlamında mülteci çocukların ayrımcılık, dışlanma vb. iddialarıyla baş
etmede yetersiz kalabildikleri tespitlerimiz arasında yer almaktadır.
Mülteci çocukların eğitim sürecinde karşılaştıkları hak ihlali iddialarının önüne
geçilmesi için hak arama yollarını öğrenmelerinin önemli olduğu düşünülmektedir.
2018 yılında Kamu Denetçiliği Kurumunun çocuk hakları stratejisinin bir parçası
olan farklı çocuk hedef gruplarına erişim ve çocuk dostu yaklaşım bağlamında mülteci

272 2018 YILLIK RAPOR