Page 430 - 2019 Yıllık Rapor web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Yapılan inceleme ve araştırma neticesinde, Balçova Teleferik Tesislerine girişte kişilerin
üzerinde güvenliği tehlikeye düşürecek madde olup olmadığının tespiti için el
dedektörü ve kapı dedektörünün kullanılabileceği; bununla birlikte, X-ray cihazı
olmadığından çantaların açtırılabileceği; kamu güvenliğinin sağlanması açısından
başvurulan söz konusu tedbirin ölçülülük ilkesine aykırılık teşkil etmediği; dolayısıyla
hukuka uygun olduğu tespit edilmiştir. Bu kapsamda, başvuranın talebi hakkında Ret
Kararı 243 verilmiştir.
8.13. MÜLKİYET HAKKI

Vatandaşların kendi mülkiyetlerinde olduğunu iddia ettikleri taşınmazların orman,
mera vb. vasıflarda hazine mülkiyetine geçirilmesi ile ilgili başvuruları, idarelerin
özel mülkiyette bulunan taşınmazlara kamulaştırmasız el attığına yönelik başvurular,
kamulaştırma bedellerinin mahkeme kararlarına rağmen ödenmemesine yönelik
başvurular, TMSF tarafından kayyım atanan inşaat şirketlerinden gayrimenkul satın
alan vatandaşların taşınmazlarının kendilerine teslim edilmesi taleplerine yönelik
başvurular, idarelerce vatandaşlara yönelik gerçekleştirilen ecrimisil uygulamalarına
yönelik başvurular mülkiyet hakkı bağlamında Kurumumuza iletilmektedir.

Ayrıca vatandaşlarımız tarafından, imar planlarına istinaden taşınmazlarının kamu
hizmetine ayrılması neticesinde ilgili idareler tarafından uzun yıllar boyunca da
kamulaştırma yapılmaması sebebiyle mülkiyet haklarının kısıtlandığı iddiası ve söz
konusu taşınmazlarının ya ilgili idare tarafından kamulaştırılarak kamulaştırma bedelinin
kendilerine ödenmesi veya kamulaştırma yapılmayacaksa yine ilgili idareler tarafından
kamu hizmetine ayrılan taşınmazlar hakkında terkinde bulunularak taşınmazları
üzerinde kendilerinin tasarruf edebilmelerinin sağlanması talebiyle başvurular da
yapılmaktadır.

Anayasanın “Mülkiyet hakkı” başlıklı 35 inci maddesinde, “Herkes, mülkiyet ve miras
hakkına sahiptir. Bu haklar kamu yararı amacı ile kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet hakkının
kullanılması toplum yararına aykırı olamaz”, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Ek
Protokol No. 1 in “Mülkiyetin korunması” başlıklı 1 inci maddesinde, “Her gerçek
ve tüzel kişinin mal ve mülk dokunulmazlığına saygı gösterilmesini isteme hakkı vardır. Bir
kimse, ancak kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve uluslararası hukukun
genel ilkelerine uygun olarak mal ve mülkünden yoksun bırakılabilir”, 4721 sayılı Türk
Medeni Kanununun “Mülkiyet hakkının içeriği” başlıklı 683 üncü maddesinde,
“Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği
gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir” şeklinde mülkiyet
hakkına ilişkin hükümler bulunmaktadır.
AİHM tarafından verilen “Sporrong ve Lönnroth (İsveç)” kararında ise, taraf devletlerin
şehir planlaması politikalarını uygulama bakımından geniş bir takdir marjından

243 2018/11558 numaralı başvuru hakkında verilen 19/03/2019 tarihli Ret Kararı

2019 YILLIK RAPOR 429