Page 454 - 2019 Yıllık Rapor web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

kemerinin takılmasından ziyade tren kazası sırasında yolcuların güvenliğini artırmak
için geliştirilmiş koltuk tasarımının daha etkili olduğu sonucuna varıldığı anlaşılmıştır.

Ayrıca ulaştırma alanında meydana gelen ciddi kazaların tek elden incelenmesi ile
seyir ve can emniyetinin sağlanması amacıyla kurulan Kaza Araştırma ve İnceleme
Kurulunun, 2015 yılında 1, 2016 yılında 9, 2017 yılında 14 ve 2018 yılında 3
demiryolu kazasına ilişkin inceleme raporu hazırladığı, değerlendirmeler sonucunda
ilgili idarelere tavsiyelerde bulunduğu, ancak anılan raporlar incelendiğinde yolcuların
can güvenliğinin sağlanmasına yönelik emniyet kemeri konulması vb. hususlarda
tavsiyede bulunulmadığı tespit edilmiştir.

İdareden alınan bilgilerin teknik bakımdan değerlendirilmesi için üç bilirkişi de
görevlendirilmiş olup bilirkişilerin hazırladığı raporda, demiryollarındaki şartlarda
insanların ve yük hareketlerinin güvenli şekilde yapılabilmesi için temel unsurun,
herhangi bir kaza olmamasına yönelik gerekli önlemlerin alınması olduğu; söz konusu
durumun özellikle yüksek hızlarda çok da fayda sağlaması beklenmeyen emniyet kemeri
uygulamasından daha önemli olduğu; demiryolu araçlarının ve hatlarının tam anlamı
ile güvenlik, sinyalizasyon ve kontrol sistemleri ile donatılmasıyla, kaza oranının hemen
hemen sıfır seviyelerine düşeceği ve bu durumun yolcu emniyeti için getirisinin yanında
yüksek riskleri olan uygulamaların tartışılmasını sona erdireceği ifade edilmiştir.
Başvuranın talebi, idarenin konuyla ilgili açıklamaları, yapılan araştırmalar ve bilirkişi
raporunda yer alan hususlar birlikte değerlendirildiğinde, yüksek hızlı araçlarda emniyet
kemeri gibi insan vücudunu koltuğa bağlayan sistemlerin, yolcuya faydası olması
olasılığının çok düşük olduğu; 255 km/h gibi yüksek hızlarda oluşan bir kazada emniyet
kemerinin yaratacağı etkinin daha kötü yönde olacağı; bu bakımdan hızlı trenlerde
emniyet kemerinin yolcuların sağlığını bir kaza sırasında korumaktan ziyade hasar
verici nitelikte olduğu hususları göz önüne alındığında trenlere ve hızlı trenlere emniyet
kemeri konulması talebinin ilgili idare tarafından reddedilmesinde hukuka aykırılık
tespit edilememiştir.

Bununla birlikte, uygulamadaki ve işletmedeki eksikliklerin tespiti amacıyla risk
analizi yapılması, yolcu emniyetinin sağlanması açısından vagon iç döşemesinde bazı
iyileştirmeler yapılarak yolcunun çarpışma anında vagon içerisinde en az zarar görmesi
ve kinetik enerjisinin kontrollü biçimde sönümlenmesine yönelik önlemler alınması,
ayrıca darbeye karşı dayanımlı koltuk üretimi hususunda düzenli olarak ve hassasiyetle
çalışmalar yapılması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmış olup Türkiye Cumhuriyeti
Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne Tavsiyede Bulunulmasına 268 karar
verilmiştir.

268 2018/10451 numaralı başvuru hakkında verilen 25/02/2019 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı

2019 YILLIK RAPOR 453