Page 92 - KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

uygulamasının 2013 yılına değin lehe olan yasal düzenleme doğrultusunda yürütüldüğü ancak bu
uygulamanın 2013/26 sayılı Genelgeyle farklılaştırıldığı ve 01.10.1972, 03.10.2000 ve 08.08.2001-
01.08.2003 dönemleri içerisinde ölen sigortalıların kız yetimlerine geçimlerini sağlayacak bir geliri
bulunmama koşulu varsa aylık bağlanacağının kabul edildiği, ancak 2016 yılındaki Kurum Yönetim
Kurulu kararı ile bu kez aynı yılın Ekim ayından başlamak üzere uygulamanın 2013 yılı öncesi
haline dönüldüğü, eski uygulamaya dönülmesine rağmen 2013/26 sayılı Genelge gereği hak
sahiplerinden kesilen aylıkların ilgililere iade edileceğine ilişkin herhangi bir düzenlemeye
gidilmediği, Kurumun şikâyete konu uygulamasına tabi olan kız yetimlerin hukuki durum ve
statüleri aynı olduğu, aralarındaki tek fark hak sahipliği kazandıkları sigortalıların ölüm tarihi
bakımından olduğu, durumlarındaki özdeşlik nedeniyle her iki grubun kanunun öngördüğü
haklardan aynı esaslara göre yararlanmaları gerektiği, hak sahipliğini kazandıkları sigortalıların
ölüm tarihlerine göre dört farklı dönem için iki farklı aylık bağlanma koşulu aranmasında
anlaşılabilir, amaçla ilgili ya da makul, adil ve haklı bir nedene dayanmayan bir ayrım uygulandığı,
bu haliyle ortaya çıkan somut durumun Anayasa'nın kanun önünde eşitlik ilkesine ve hakkaniyete
aykırı olduğu değerlendirilmiştir.

Bu itibarla, başvuranın babasından dolayı 4/1-(b) kapsamında almakta olduğu aylıkları hakkında
gerçekleştirilen borç çıkarma işleminin geri alınması ve bu itibarla başvurandan geri alınmış olan
aylıkların yasal faiziyle birlikte başvurana iadesi yönünde işlem tesis edilmesi hususunda, Sosyal
Güvenlik Kurumu Başkanlığına Tavsiyede Bulunulmasına karar verilmiştir.
57

Gece Mesaisinden Muaf Tutulma Talebi
Başvuran, Mardin Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne bağlı çocuk evleri
koordinasyon merkezi müdürlüğünde bakım elemanı ve taşınır kayıt yetkilisi olarak çalıştığını,
oğlunun tip1 diyabet hastası ve Çözger raporlu (ÖKGV'li %90-99) olduğunu ve Başbakanlık 2010/2
genelgesi 3’üncü maddesine istinaden gece mesaisinden muaf olmasına rağmen bu yöndeki
talebinin personel eksikliği nedeniyle reddedildiğini belirterek Genelge kapsamında gece
mesaisinden muaf tutulmayı talep etmektedir.

Kurumumuzca yapılan inceleme neticesinde, “Başvuranın sürekli işçi pozisyonunda vazife icra
ettiği gözetildiğinde, 4857 sayılı İş Kanununa tabi olduğu; bu kapsamda, anılan Kanun’un 22’nci
maddesinin ikinci fıkrasındaki “taraflar aralarında anlaşarak çalışma koşullarını her zaman
değiştirebilir” düzenlemesi gereğince, idarenin başvuranın gece mesaisi hakkındaki talebini
karşılayabileceği; Anayasa’nın 49’uncu maddesinde devlete yüklenen “çalışanların hayat seviyesini
yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları korumak ve çalışma barışını sağlamak için
gerekli tedbirleri alma” yükümlülüğünün de başvuru ölçeğinde dikkate değer olduğu ve başvuranın
engelli çocuğunun durumu ile ona bakım sorumluluğu bakımından, talebin hakkaniyet yönünden
ele alınabileceği; dolayısıyla başvuruya konu talebin idare tarafından yerine getirilmesi gerektiği
değerlendirilerek hakkaniyet yönünden idare tarafından teşkilat yapısı gözden geçirilerek Müdürlük
bünyesinde elzem olan personel kadronun temini için gerekli tedbirlerin alınması ve başvuranın
gece mesaisinden muaf tutulması hususunda Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına, Mardin
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne Tavsiyede Bulunulmasına karar verilmiştir.
58

57 2019/17530 numaralı başvuru hakkında verilen 25.03.2020 tarihli Tavsiye Kararı
58 2019/21872 numaralı başvuru hakkında verilen 11.06.2020 tarihli Tavsiye Kararı

83