Page 91 - KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

tarihinin borçlanılan gün kadar geri çekilmesini ve sigortalılığa ilişkin hakların buna göre
belirlenmesini talep etmektedir.
Kurumumuzca yapılan inceleme neticesinde, sosyal güvenlik statüsü açısından 08.09.1999 ve
öncesi nasıblı astsubaylar, 09.09.1999-06.06.2003 tarihleri arasında nasbedilen astsubaylar ve
06.06.2003 ve sonrası nasıblı astsubayların hepsinin sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları
Kanun’un 5434 sayılı Kanun olduğu görülmekte olup sosyal güvenlik statüsü bakımından aynı statü
içerisinde yer aldıkları, açıkça hizmet başlangıcının geri çekilmeyeceği yönünde hüküm
bulunmamasına rağmen Sosyal Güvenlik Kurumunun uygulaması dolayısıyla özdeş meslek grubu
içerisinde yer alan kişilerden mesleğe önce kabul edilen astsubayın mesleğe kendisinden daha sonra
kabul edilen astsubayın hiyerarşik üstü olmasına rağmen mesleğe sonra girenin daha erken emekli
olması sonucunu doğurduğu, yine aynı sosyal güvenlik statüsü içerisinde yer alan özdeş meslek
mensupları arasında emeklilik süresi bakımından başvuranların sigortalılık başlangıçlarının geriye
çekilmeyip 5434 sayılı Kanun’un geçici 205’inci madde kapsamına alınmamaları nedeniyle
emeklilik yaşı yönünden yaklaşık (7-10) yıllık farkın ortaya çıktığı dikkate alındığında aynı sosyal
güvenlik statüsü içerisinde yer alan kişiler arasında oluşan bu farka sebep olan uygulamanın adil ve
makul bir uygulama olmadığı değerlendirilmiştir.

Açıklanan gerekçelerle, başvuruya konu idare olan Sosyal Güvenlik Kurumunun 5510 sayılı
Kanun’un geçici 4’üncü maddesinin onuncu fıkrası kapsamında borçlandırma işlemi neticesinde
borçlanılan süreyi hizmete sayması ancak kanunda açıkça sigortalılık başlangıcının geriye
çekileceğine ilişkin bir hüküm bulunmadığı gerekçesiyle borçlanılan gün kadar hizmet süresini
geriye çekmemesi işleminin, asıl olanın hakkın varlığı olup sınırlama yapılacaksa sınırlandırmanın
açıkça kanunla olması gerektiği ve sosyal güvenlik hakkının tesisi için yapılan borçlandırma
işleminin dar yorumlanmayıp sonuçları itibarıyla da eşitliğe aykırı ve hakkaniyetsiz bir sonuç
doğurduğu dikkate alındığında anayasanın özü ve ruhu ile 5’inci maddesinde belirtilen devletin
temel amaç ve görevleriyle ters düştüğü sonuç ve kanaatine varılarak başvuranın durumunun
yeniden değerlendirilerek, başvuru konusu kapsamında henüz öğrenim süresini borçlanmayanların
borçlanmalarını takiben, borçlananların ise borçlanma yaptıkları sürelerin sigortalılık başlangıç
süresinin tespitinde dikkate alınarak eşitlik ve hakkaniyete uygun şekilde işlem yapılması hususunda
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına Tavsiyede Bulunulmasına karar verilmiştir.
56
Geçimini Sağlayacak Başka Bir Geliri Bulunduğu Gerekçesiyle Kesilen ve Ödenmeyen
Babasından Dolayı Aldığı BAĞ-KUR Ölüm Aylıklarının Tarafına Yasal Faiziyle Birlikte
Ödenmesi Talebi
Başvuran, 1969 yılında evlendiği esinin 2003 yılında vefat etmesi üzerine … Bankasından emekli
olan esinden dolayı ölüm aylığı aldığını, 2006 yılında babasından dolayı ölüm aylığı almaya
başladığını, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından gönderilen yazıyla, 1982 yılından itibaren
babasından dolayı ölüm aylığı aldığını, bu miktarın borç çıkarıldığını belirterek, kendisine çıkarılan
borcun iptal edilip tarafına iade edilmesi talebinin talep etmektedir.

Kurumumuzca yapılan incelemede, Sosyal güvenlik mevzuatında yapılan değişiklikler sonucunda,
619 sayılı KHK’nın yayımlandığı 04.10.2000 tarihine kadar geçimini sağlayacak başka geliri
olmamak şartıyla aylık bağlanan kız yetimlerin aylık bağlanma şartlarının, Anayasa Mahkemesinin
iptal kararı sonrasında gelişen sürecin sonunda, 4956 sayılı Yasa’nın yürürlüğe girdiği 08.08.2003
tarihi itibarıyla, kız yetimlerin lehine bir şekilde, sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmamak
veya çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almamak olarak belirlendiği, bununla beraber, Kurum

56 2019/14448 numaralı başvuru hakkında verilen 21.02.2020 tarihli Tavsiye Kararı

82