Page 315 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

personeli tarafından gerçekleştirilen müdahaleleri haberleştirmek adına görevini ifa
ederken, hiçbir hukuki dayanak olmaksızın sıklıkla engelleme ile karşılaşıldığı iddia ve
şikâyet edilmiştir. Söz konusu başvuruda Kurumumuzca, Ankara Valiliğine muhatap
gönderme kararı verilmiştir. 178

Bir diğer başvuruda, Emniyet Genel Müdürlüğünün 27/04/2021 tarihli ve 2021/19
sayılı Genelgesinin, toplanma ve ifadeyi açıklama hürriyetinin kullanımını, yasal
dayanak olmaksızın kısıtladığı iddiası Kurumumuza iletilmiştir. Bunun üzerine, bilgi-
belge talebinde bulunulmuş ve konu ayrıntılı olarak araştırılmıştır. Başvuru konusuna
ilişkin olarak Danıştay 10. Dairesi tarafından yürütmenin durdurulması kararı
verildiğinin tespiti üzerine Kurumumuzun inceleme ve araştırma yetkisinin kapsamı
dışında kalan bu başvuru esastan incelenememiştir. 179
7.10.4 Kişisel Verilerin Korunmasının Önemi

Teknolojinin gelişmesine koşut olarak iletişim imkânları karmaşıklaşmış, çeşitlenmiş
ve artmıştır. Bu durum, maddi varlık âlemine paralel bir dijital ya da sanal âlemin
varlığının kabulünü zorunlu kılmaktadır. Toplumları tüm dinamikleri ile inceleyen
sosyoloji biliminde Manuel Castells ve Jan Van Dijk gibi düşünürlerce bu yeni oluşum,
“ağ toplumu” olarak tasavvur edilmektedir. Kanadalı sosyolog Marshall McLuhan
tarafından “küresel köy” olarak tanımlanan teknolojik imkânlarla birbirine bağlı, hatta
bağımlı toplumların oluşturduğu yeni dünya düzeninde bireyin yalnızca bedensel bir
varlık olarak hukuken korunması yetersiz kalmış, aynı zamanda kendisini maddi ve
manevi olarak söz konusu düzenin bir parçası kılan, yeni âlemdeki varlığını oluşturan
bilgilerinin de ulusal ve uluslararası boyutta korunması zorunluluğu ile karşı karşıya
kalınmıştır.

Bu kapsamda, ilk aşamada kişinin özel ve aile hayatı ile kişisel verileri uluslararası
hukukun eşit ve egemen sujeleri olan devletler tarafından çeşitli metinlerle koruma
altına alınmıştır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 10/12/1948 tarihli ve 217(111)
sayılı kararı ile kabul edilen İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 12 nci maddesi,
“Hiç kimsenin özel yaşamına, ailesine, evine ya da yazışmasına keyfi olarak karışılamaz,
onuruna ve adına saldırılamaz. Herkesin, bu gibi müdahale ya da saldırılara karşı yasa
tarafından korunma hakkı vardır” düzenlemesini içermektedir.

Yine Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kişisel verilerin korunması konusunda
kabul edilen 14/12/1990 tarihli ve 45/95 sayılı “Bilgisayarla İşlenen Kişisel Veri Dosyaları
Hakkında Yönlendirici İlkelerde”, şu temel kurallara yer verilmiştir:
“1- İşlemenin hukuka uygun ve adil olması ilkesi: Kişilerin hakkındaki veriler hukuka
aykırı veya adil olmayan şekilde toplanmamalı veya işlenmemelidir. Ayrıca Birleşmiş
Milletler Şartı’ndaki ilkelere aykırı amaçlarla kullanılmamalıdır.

2- Doğruluk ilkesi: Kişisel verileri tutmakla sorumlu makamlar bu bilgilerin doğru
tutulmasını güvence altına almalıdır.

178 2021/6944 numaralı başvuru hakkında verilen 20/04/2021 tarihli Gönderme Kararı
179 2021/9749 numaralı başvuru hakkında verilen 10/11/2021 tarihli İncelenemezlik Kararı

314 2021 YILLIK RAPOR